Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
Wprowadzenie
Πbyciausiebie”
iDoprowadziłondobezprecedensowegoodrzuceniawcze-
śniejnieproblematycznejinieproblematyzowanej,Πnaturalnej”identyfikacji
podmiotumyśli(egocogito)zczłowiekiem,bytemwświecieiWperspekty-
wiezakorzenionychjużwantykuidziedziczonychwpóźniejszychczasach
wzorcówkulturysamopoznaniaradykalizmtenoznaczałistotneuprzywile-
jowanierefleksyjnychpostawwobeckulturykosztemsamegowniejuczest-
nictwaiKulturowestawaniesiępodmiotemwznacznymstopniuzrów-
nanotuzprocesemrozpoznawaniasiebiejakopodmiotuiWświetle
takiegorozstrzygnięciapękatraktowanadotychczasjakoΠnaturalna”więź
poznaniahumanistycznegozesposobamisamoidentyfikacji,jakimizawsze
dysponowałczłowiekzdeterminowanytakimilubinnymiokolicznościa-
miswegoświatowegobytuiOdtejporyzatem,odkądpodmiotpozna-
niazostajezdefiniowanyprzeznowożytnyuniwersalizmiradyka-
lizmepistemologiczny,więźtawymagazarównokrytycznejoceny,
jakiepistemologicznegobadania,taksamojakkrytycznegobadania
wymagapoznawczawięźpodmiotuzesferąjawiącejsięmuprzedmiotowo-
ściiKulturasamopoznania,wcześniejznanapodpostaciąwielorakich,wysu-
blimowanychpraktykduchowychićwiczeńcielesnych,terazzyskałazupeł-
nienoweobliczedziękiwsparciuudzielonemujejprzezradykalnykryty-
cyzmfilozofiiiuniwersalizmnaukiiNicwięcdziwnegowtym,żebrakkry-
tycyzmustajesięodtądjużnietylkobłędempoznawczymzaniechaniabada-
niauniwersalnegozeswejnatury,aletakżegrzechemduchaskarlałegopod
presjąświata,ducha,którygubiswąmocwfałszywychsamoidentyfikacjachi
Nowożytnośćjakokulturaintelektualnaznabowiemtylkojedenrodzajrela-
cjikrytycznej,którypozwalawywiązaćsięwpełnizzadaniaodpowiedzina
pytanieoówzwiązekiJestniąrelacjakrytycznamiędzyfilozofiąanaukąi
Napoluhumanistykiantycznaπρᾶξις(praxis)ustępujemiejscanowożyt-
nejἐπιστήμη(episteme)iFormahumanistykiznanajeszczeMontaignelo-
wiipraktykowanaprzezniegowPróbachustępujemiejscaimperatywowi
krytykizainicjowanemuprzezKartezjuszaiWykształcenie-jakocelpozna-
niahumanistycznego-wspartenaΠuczonejwiedzy”
,dotądnaogółniekwe-
stionowanewswymautorytecieinakierowanenacelepraktyczne,staje
sięodtądnegatywnymbohateremkrytykinspirowanychmetafizyczną
zasadąΠbyciausiebie”(bytmedytującegoCogitojestpewniejszyilepiej
znanyniżbyttego,cowobecCogitotranscendentne),epistemologicznym
postulatemΠwątpieniazzasady”(wątpićnależyzzasady,aniedlazna-
nychwcześniejpowodów)imetodąnaukową(pewnośćjestwartością
poznawczą,któraobiektywizującczynnościpoznawcze,czynipoznaniedzie-
dzinąosiąganianiekończącegosięprzyrostuwiedzy)i
Bywywiązaćsięzzadaniaprzebadaniasposobu,wjakimożnainależy
utożsamiaćbytegocogitozbytemczłowieka,trzebabyłozatemnaterenie
