Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
19
Źródłarodzime0Wczasach,októrychopowiadanaszaksiążka,lite-
raturawjęzykusłowiańskimdopierosięrodzi.Dlategoteżniejestjeszcze
podstawąnaszejwiedzyolosachBułgarii,alestanowizpewnościąwarto-
ścioweuzupełnienieźródełproweniencjibizantyńskiej,aczasamizawiera
informacjeunikalne.Trzebazaznaczyć,żewdużejmierzejesttoliteratura
tłumaczonazjęzykagreckiego,zdrobnymiodautorskimiwtrętami,rzadziej
mamydoczynieniaztekstamioryginalnymi.Wtymmiejscuchcemyzwró-
cićuwagęjedynienakilkatekstów,oinnychpisaćbędziemynadalszych
stronachtejpracy.
Ciekawymidającymważkieinformacjedotyczącefunkcjonowaniapań-
stwabułgarskiegowkońcuIXw.źródłemjestSześciodzieńJanaEgzarchy,
rówieśnikacaraSymeona,człowiekaznakomiciewykształconego
21
.Cudśw.
JerzegozBułgaremprzynależydocyklutekstówzwiązanychześw.Jerzym.
OpowiadaocudownymocaleniubułgarskiegowojawczasiezmagańSyme-
onazWęgrami.ZnanybyłjużwXw.
22
.Mowapolemicznaprzeciwkoheretykom
topierwszysłowiańskitraktatherezjologiczny,autorstwaKosmyPrezbitera,
powstałynajpewniejalbotużpośmiercicaraPiotra,albowlatachczterdzie-
stychXIw.Stanowifundamentalneźródłodopoznaniaherezjibogomilskiej,
jaki,szerzejrzeczujmując,życiareligijnegowBułgarii
23
.Znakomitymświa-
dectwemwłasnej,bułgarskiejtożsamościhistorycznejiDnarodowej”,które
wostatnimczasiestajesiępodstawąwnioskowanianatematideologiipo-
litycznejwczesnośredniowiecznejBułgarii,jestutwórhistoryczno-apoka-
liptycznyzatytułowanyOpowieśćprorokaIzajaszaotymjakzostałprzezanioła
wyniesionydosiódmegonieba(dawniejokreślanymianemBułgarskiejKroniki
Apokryfcznej).Tennapołylegendarnyopisdziejówbułgarskichpowstałbądź
wdrugiejpołowieXIw.,bądź,cobardziejprawdopodobne,wXIIstuleciu
24
.
21
NatematJanaEgzarchypatrzm.in.:M.Jonova,JoanEkzarch,[w:]SLER,s.231;natemat
nawiązańdowspółczesnejsytuacjiBułgariipatrz:K.Mijatev,DvapolitićeskifragmentauJoan
Ekzarchkatoistorićeskiizvori,A1959,t.1.1-2,s.12-16;A.Nikolov,Politićeskamisdlvrannosred-
novekovnaBdlgarija(sredatanaIXkrajanaXvek),Sofija2006,s.121-123;186-193;C.Čolova,
VdrchovnatavlastiupravlenietovsrednovekovnatabdlgarskaddržavapovremetonaSimeonotrazeniv
„Šestodneva”naJoanEkzarch,IIIs1985,t.28,s.216-236;J.Andreev,JoanEkzarchinjakoivdprosi
vdvvrdzkasnasledjavanetonacarskatavlastvsrednovekovnaBdlgarija,[w:]PKŠ,t.I,s.308-316.
22
Natemattegotekstupatrz:I.Snegarov,Starobdlgarskijatrazkaz„Čudonasv.Georgis
bdlgarina”katoistorićeskiizvor,DGodišniknaDuchovnataakademija”1954-1955,t.4(30).2,
s.217-240;A.Kalojanov,M.Spasova,T
.Mollov,DSkazanijezaželeznijakrdst”iepochatanacar
Simeon,VelikoTărnovo2007,passim.
23
G.Minczew,M.Skowronek,J.M.Wolski,Słowiańskieźródładodziejówśredniowiecznych
herezjidualistycznychnaBałkanach(wprzygotowaniu).
24
Natemattegodziełapatrz:K.Marinow,Kilkauwagnatematideologiczno-eschatologicz-
nejwymowy„Bułgarskiejkronikiapokryfcznej”,DFundamentaEuropaea”2007,t.4.6/7,s.61-75;
M.Kajmakamova,ZnaćenietonaBdlgarskiapokrifenletopis(XIv.)katoizvorzarannosrednoveko-
vnatabdlgarskakultura,[w:]StephanosArchaeologicosinhonoremProfessorisStephcaeAngalova,red.
K.Rabadžiev,Sofija2010,s.593-612;I.Biljarski,SkazanienaIsaijaprorokaiformiranetonapo-
litićeskataideologianarannosrednovekovnaBdlgarija,Sofija2011;M.Kajmakamova,Vlastiistorija