Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
postaćbuddyzmuijednocześnienajbliższaoryginalnym
naukomsamegoBuddy.Wtejwersjibuddyzmubogowie
niewystępują,aczistotniepojawilisięjużwodmianach
późniejszych,takichjakbuddyzmmahajana.Jeszcze
bardziejmglistedefinicjereligii,jakieformułowano,
odwołującesięzkoleidoichzwiązkuz„transcendencją”,
teżsięniesprawdziłyitozpodobnychpowodów.
Buddyzmtherawadaniemówinicorzeczach„nieztego
świata”,taksamozresztąkonfucjanizm.Naanalogiczne
problemynapotykamyzresztąiwnaszymkręgu
kulturowym—starożytniGrecybezwątpieniamieli
swoichbogów,aleniebyłytoraczejistoty,któreuznać
bymożnazatranscendentne—ZeusiHeramielifizyczne
ciałamężczyznyorazkobietyizamieszkiwalibardzo
materialnągóręOlimp.
Próbystworzeniasensownejirzeczywiścieinkluzywnej
definicjireligiibyłyteżpodejmowanepóźniej.Bardzo
znanyreligioznawcaNinianSmart(1999)zidentyfikował
naprzykładsiedemdefinicyjnychaspektówreligii,
uznajączakluczowejejelementy:tożsamośćspołeczną
(grupową),etykę,rytuały,mity,doktrynę,doznania
emocjonalneorazświęte(sakralne)obiektyimiejsca.
Niecowcześniejzmarływ1965rokuteologPaulTillich
próbowałwinnysposóbwykroczyćpozadefinicjekultów
skażonezachodnimmonoteizmem,analizującreligięjaką
tęsferę,któradlaludzijestkwestią„troskiostatecznej”
(
ultimateconcern
).Wielubadaczyusiłowałorozwijać
tękoncepcję,alewtymprzypadkuokazałosię,żetaka
definicjajestzdecydowaniezaszeroka—sąludzie,dla
którychową„troskąostateczną”jestsztuka,muzyka,
bogactwo,anawetpiłkanożna,araczejniewielu
religioznawcówżyczyłobysobie,bytedomenyludzkiej
aktywnościstałysięprzedmiotemzainteresowaniaich
dyscypliny.Częśćnaukowcówwtejsytuacjiwogóle
zrezygnowałazposługiwaniasięterminem„religia”.
Wieluznichzdecydowałosięnatenkrokpodwpływem
pracwielkiegopionieradwudziestowiecznego
religioznawstwaWilfredaCantwellaSmitha,któryzwrócił
uwagę,żesamopojęcie„religia”tokonstruktczysto