Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Wytwarzaniedywergencyjne
testuwerbalnegoifiguralnegowskładbateriitestówTorrance’azdaniem
Pluckeranieświadczyotym,żeTorrancebyłzwolennikiemtezyotreścio-
wejspecyficezdolnościmyśleniadywergencyjnego,alewypłynęłozchęci
daniarównychszanstymbadanym,którzymielibyniższekompetencje
językowe.WedługPluckerazdolnościtwórcze(używaneprzezniegowy-
mienniezterminemzdolnościmyśleniadywergencyjnego)niesądziedzi-
nowo,atymbardziejzadaniowo,specyficzne,jakkolwiekwysocespecy-
ficznezdolnościmogąsięrozwijaćwtórniewskuteknabywaniawprawy
wokreślonychdziedzinachdziałaniaićwiczeniaichprzyużyciuwąskiej
klasyzadań.Napłaszczyźniemetodologicznejzwracasięuwagę(Plucker,
1998)nato,żeargumentynarzeczczęściowejspecyficznościmyślenia
dywergencyjnegouzyskiwanowdrodzeanalizdwuzmiennowych,podczas
kiedywynikianalizwielozmiennowychpopierałyzdecydowaniestanowi-
skozwolennikówogólności.Cowięcej,argumentynarzeczspecyficzności,
wtymizadaniowej,uzyskiwanowtychbadaniach,wktórychszacowano
wykonanietwórczychzadań(wszczególnościmetodąAmabile),natomiast
badaniaprzyużyciutradycyjnychmetodpomiaruzdolnościmyślenia
dywergencyjnego(twórczych–zgodnieznomenklaturąPluckera)oraz
kwestionariuszywskazywałynaogólnośćtwórczości.Zatemstanowisko
teoretycznecodonaturyzdolnościmyśleniadywergencyjnegomogłoby
byćwytwarzane,aprzynajmniejwzmacnianeprzeztypmetodich
pomiaru.Ajeślitak,tozbytwcześnienakategorycznerozstrzygnięcia,
czasnaszerzejzaprojektowanebadania.TakteżkonkludujePlucker.
Rozwójkoncepcjizdolnościwytwarzaniadywergencyjnegobyłnieroz-
łączniezwiązanyzkwestiamiichpomiaru,cołączyłosięzpragmatyczną
perspektywąteoretyków(nastawionąnarozpoznawaniejednostekuzdol-
nionychimaksymalizowanierealizacjiichpotencjałów),począwszyodsa-
megoGuilfordaażpojegokontynuatorów:WallachaiKogana,Torrance’a,
KhatenęczyMichaela(por.Szmidt,2007).Guilfordbyłautoremwieluserii
zadańdopomiaruwieluzdolnościwytwarzaniadywergencyjnego,chociaż
trudnonazywaćjeparexcellencetestamizracjiróżnorakichograniczeńpsy-
chometrycznych.ZgodniezlogikąswejteoriiGuilfordzaproponowałod-
dzielnezadaniadopomiarudywergencyjnegowytwarzaniajednostek,klas,
relacji,systemów,przekształceńiimplikacji.Uwzględnił(patrz:Guilford,
1978;tamteżprzykładykonkretnychzadań)jednostkifiguralne,symbo-
liczneisemantyczne,klasyfiguralne,symboliczneisemantyczne,relacje
symboliczneisemantyczne,systemyfiguralne,symboliczneisemantyczne,
przekształceniafiguralneisemantyczne,implikacjefiguralne,symboliczne
27
