Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
4.Zaufaniewsocjologii
37
nawiększezaangażowaniewgłosowanieorazpolitykę,podczasgdy
zaufaniepolityczne-niekoniecznie”43.
Abstrahującwtejchwilioddalszegopiętrzeniaróżnicmiędzyzaufaniem
społecznymipolitycznym,należywyjaśnić,żepierwszeznichokreślasię
syntetyczniejakon(...)oczekiwaniapodadresemkategoriispołecznych,
grupspołecznychirólspołecznych,niezależnieodindywidualnych
cechkonkretnychosób”44.WPolscezaufaniespołecznebadanejest
rokrocznienatrzechpłaszczyznach:1)zaufaniamiędzyobywatelami,
którzysięnieznają;2)zaufaniawramachnajbliższegootoczeniaoraz
3)zaufaniadoinstytucjiiorganizacjipublicznych45.
Wsocjologiiwyodrębniasiędwieogólneorientacjewbadaniuzaufania
społecznego.Wpodejściusocjo-psychologicznymzaufaniespołeczne
jestindywidualnącechąjednostekwyuczonąwewczesnymdzieciństwie
iutrzymującąsięwpóźniejszymokresieżycia.Jestonoczęściąszerszego
zespołucechosobowościobejmującychoptymizm,wiaręwewspółpracę
międzyludźmiiprzekonanie,żejednostkimogąprzezwyciężaćróżnice
iprowadzićsatysfakcjonująceżyciespołeczne46.Zaufaniewujęciusocjo-
-psychologicznymzwiązanejestztakimicechamidemograficznymi,jak
klasaspołeczna,wykształcenie,przychód,wiekczypłeć47.
Jedenzczołowychprzedstawicielitegonurtu,E.M.Uslaner,rozróżnia
dwarodzajezaufania:zindywidualizowne(particularizedtrust)oraz
powszechne(generaltrust).Pierwszeznich,jegozdaniem,obejmuje
zaufaniemiędzyludźminajbardziejdosiebiepodobnymi.Niesieonoza
sobąniewielkieryzyko,alenieprowadzidotętniącegożyciem,lepszego
prosperowaniaposzczególnychjednostekorazwspólnotludzi.Jestto
rodzajzaufaniatypowydlaspołeczeństwfunkcjonującychwreżimach
autorytarnychitotalitarnych.Sprawiaono,żeludziewycofująsięzżycia
43
44
M.J.Hetherington,WhyTrust...,s.9.
P
.Sztompka,Zaufanie...,s.148.
45
Zob.corocznekomunikatyzbadańdotyczącychzaufaniaspołecznego,publiko-
wanenastronieinternetowejCentrumBadaniaOpiniiSpołecznej.
46
J.Delhey,K.Newton,Whotrusts?Teoriginsofsocialtrustinsevensocieties,
nEuropeanSocieties”2003/5(2),s.95.
47
J.Delhey,K.Newton,Whotrusts...,s.94.
