Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
HassanA.Jamsheer
al-Afganiego.TuobajmyślicielewydawaligazetęAl-{Urwaal-Wuthqa(Nie-
rozerwalnaWięź);ukazałosięwsumie18numerówpisma.Byłoonoorga-
nemtajnegostowarzyszeniapodtąsamąnazwą,działającegowkrajach
Wschodu.Wstowarzyszeniutymzajmowałstanowiskowiceprzewodniczą-
cego(przewodniczącymbyłal-Afgani).Rozczarowanyprawdopodobnie
skromnymiwynikamiswojejdziałalnościpowracadoLibanu,następnie
poułaskawieniudoEgiptu.Ztegookresuznanesąrozprawyoreformie
szkolnictwaosmańskiego,syryjskiegoiegipskiego.
MuhammadAbduzwracauwagęnaszeregistotnychkwestiizwiązanych
edukacjąizwychowaniem19.PodstawowemyśliAbdunatematedukacji
isystemuedukacyjnegobrzmiąnastępująco:
uznaniewychowania(tarbia)zamagicznyniemalinstrumentzdolny
dokonaćtransformacjispołeczeństwa;
wiedza({ilm)isprawiedliwość({adala)sąorganiczniezesobązespolone
iniemogąistniećoddzielnie20.
brakiwwychowaniuludnościodbijająsięwspołeczeństwiewpostaci
uchybieńwdziedziniesprawiedliwościiwzakresieintegralnościcha-
rakteru(kamal)poszczególnychludzi,ponieważsprawiedliwość,takjak
jąrozumieignorant,jestwrzeczywistościniesprawiedliwością(dulum);
wychowaniedziewcząt/kobietprzedstawiałszczególniepodkątemlosu
orazpozycjirodzinyikobietywtejrodzinie21.
WychowaniewrozumieniuAbduopierasięnareligiimuzułmańskiej,
ijestzniejzaczerpnięte.
H[ł]Wnarodzie(umma),uktóregonotujesiępostępwzakresie
wychowania,zgodniezwymogamiswoichuwarunkowań,nastąpirów-
nieżpostępiurbanizacja(tamaddun)wsposóbumożliwiającyosiągnię-
cieswejwolności.Wodróżnieniuodtamtej,wprzypadkuummycier-
piącejnaniedorozwójdziedzinywychowania(ummaqasiratat-tarbia),
jejurbanizacjaopóźnisięwstopniuanalogicznymdoopóźnienianoto-
wanegowsferzewychowania.Wychowaniejestwięcpodstawąkorzyści
jakieobywateleprzynosząswejojczyźnie”22.
19
MuhammadAbdu,Al-A)amalal-kamila…,dz.cyt.,t.IiIII,Kair1993.
20
Tamże,t.III,s.25–27;Al-ImamMuhammad{Abdu(ImamMuhammad{Abdu),wybór
iwstępAdonisiChalidaSa’id,Bejrut1983,s.111–115.
21
MuhammadAbdu,Al-A)amalal-kamila…,dz.cyt.,t.I,s.169.
22
Za:S.AbuHamdan,Rifa)aRafi)at-Tahtawi:Rai)dat-tahdithal-europifiMisr(Rifa)aRafi)
at-tahtawi-prekursoreuropejskiejodnowywEgipcie),Bejrut1992,s.164.