Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
52
IzabelaMoszczeńska
Hymnynacześćwolnościłączyłysięzwiarąwbraterstwoludów:patrio-
tyzmówczesnyniebyłszowinizmem,płonąłogniemmiłości,anienienawiści.
Takimbyłteżprzezcałeżyciepatriotyzmmegoojca.Zamłoduwszedłwblis-
kieprzyjacielskiestosunkizmłodzieżąwielkopolskąidziałaczami,którzypod
natchnieniememigracjiprzygotowywaliwalkęzbrojnąoniepodległośćprze-
ciwwszystkimrządomzaborczym.Gdywładzepruskiewpadłynatropspisku
iuwięziłyjegouczestnikówionrównieżzostałuwięzionyiwywiezionydo
BerlinaiosadzonywMoabicie
165
,gdzieprzebyłpółtrzeciaroku,wrazzinnymi:
LudwikiemMierosławskim
166
,KarolemLibeltem
167
,WładysławemNiegolew-
skim
168
itd.Wprocesie,zakończonymkilkomawyrokamiśmierciorazskaza-
niemprawiewszystkichnadługoletniewięzienie,ojciecmójzostałzasądzony
na8lattwierdzy
169
.Dowykonaniawyroków-jakwiadomo-niedoszło.Lud
berlińskiburzyłsię.ItamrównieżspodziewanosięflWiosnyLudów”iusiło-
wanoprzyśpieszyć.Jakopowiadałojciec,wieściozamierzonymwybuchu
doszłygonajprzódprzezgolibrodę,któryracjiswejspecjalnościmiałdostęp
docelwięzionych.
Dniewybuchuberlińskiejrewolucji[wmarcu1848r.]zaliczałojciecdo
najszczęśliwszychwswoimżyciu,chętniejeizrozkosząwspominał.Doznał
wtedyzupełnegoupojenia,oszołomieniaszczęściem,jakiegośrodzajuwnie-
KarolBaliński(1817-1864)byłpoetąidziałaczemnarodowowyzwoleńczym.Zadziałal-
nośćniepodległościowąpopowstaniulistopadowymbyłzesłanynaSyberięwlatach1839-
-1842;ponowniearesztowanywlatach1846-1847.NastępniewyjechałdoGalicji,gdziewe
LwowiewziąłudziałwWiośnieLudów.W1849r.udałsiędoWielkopolski,gdzie3marca
napisałm.in.cytowanąModlitwęwiosenną,wydałwPoznaniuswePisma,współpracował
zEwarystemEstkowskim,wydająctygodnikflKrzyżimiecz”.Podwóchlatachudałsiędo
BelgiiiFrancji,gdziepoznałosobiściem.in.AdamaMickiewicza.W1863r.wróciłdokraju,
abywziąćudziałwpowstaniustyczniowym,naconiepozwoliłjednakstanzdrowia.Zmarł
weLwowieizostałpochowanynaCmentarzuŁyczakowskim.
165DasZellengefängnisLehrterStraßeinMoabit(od1861r.wgranicachBerlina)wy-
budowanywlatachczterdziestychXIXw.zpoleceniaFryderykaWilhelmaIVjakoflwzorco-
wepruskiewięzienie”zsystememcelkowym.
166LudwikMierosławski(1814-1878)-generał,pisarzipoeta,teoretykwojskowości,
działaczpolitycznyiniepodległościowy,członekTowarzystwaDemokratycznegoPolskiego,
przywódcadwóchpowstańwWielkopolscew1846(desygnowanynaprzyszłegonaczelne-
gowodza)iw1848r.,pierwszydyktatorpowstaniastyczniowego.
167KarolLibelt(1807-1875)-polskifilozofmesjanistyczny,uczeńHegla,działaczpoli-
tycznyispołeczny,prezesPoznańskiegoTowarzystwaPrzyjaciółNauk,uczestnikpowsta-
nialistopadowego.
168WładysławNiegolewski(1819-1885)-liberalnypolityk,prawnik,powstaniecstycz-
niowy,jedenztwórcówPoznańskiegoTowarzystwaPrzyjaciółNauk.
169Procesberliński(1847)przeciwko254uczestnikomkonspiracjipolskiejzrzeszonym
wCentralizacjiPoznańskiejiZwiązkuPlebejuszy,którychoskarżonooprzygotowywanie
w1846r.powstaniawielkopolskiego.Wybuchrewolucjimarcowej13marca1848r.zmusił
królaFryderykaWilhelmaIVdoogłoszeniaamnestii.WięźniówpolskichuwolnionozMoa-
bitu20marca1848r.