Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
15
ważonego.Należyliczyćsięzwspółistnieniemprzezpewienczasróżnychmodeli
rolnictwa,wtymtakżeudoskonalonegonadrodzepostępunaukowo-technicznego
izasadniczozmodyfikowanegomodelurolnictwaindustrialnegoorazmodelurol-
nictwazrównoważonego.Wramachpaństwlubniektórychugrupowańregionalnych
możnaznaleźćprzykładyświadomejorientacjinatakidualnyrozwójrolnictwa.Jest
tosytuacjazupełnienormalna.Wszystkieprzemianywsferzespołeczno-gospodar-
czejdokonująsiębowiemewolucyjnie–nawetgdyzawierająwsobie„rewolucyjne”
innowacje.Takiesąprawadyfuzjiinnowacjiorazinercjisystemówspołecznych.Roz-
poczynającasiętransformacjapostindustrialnarolnictwanieodbiegaodtegosche-
matu,aczkolwiekniewątpliwiemamydoczynieniazogromnymprzyspieszeniem
zmian,częstowyprzedzającychzmianywsferzeświadomościowej.Stanowitotakże
skutekinnowacji,zwłaszczawsferzeinformacjiitelekomunikacji.
Problemprzeobrażeniaczyprzejściarolnictwaodmodeluindustrialnegodomo-
deluzrównoważonegomajednakinnywymiarwkrajachrozwiniętych,ainnywkra-
jachrozwijającychsię.Polewyborupolitycznegowzakresiecelówiinstrumentarium
wzakresiewyżywieniaiochronyśrodowiskaróżnisięznaczącomiędzytymikrajami.
WśródtychpierwszychszczególnemiejscezajmujeUniaEuropejska.Wśródtych
drugichmiejscetoprzypadakrajomnajmniejrozwiniętym,takimjakkrajeAfryki
Subsaharyjskiej.
Obecniezachodnioeuropejskamyślagrarnanaczołowysuwawielofunkcyj-
nośćorazutrzymanieznaczącejliczbygospodarstwrolnych.Towarunkujewpisy-
waniesięrolnictwawielofunkcyjnegowzrównoważonyrozwójobszarówwiejskich
irozwójzrównoważonycałejgospodarki.Tymczasemmamydoczynieniazkryzy-
semwsieuropejskiej,któraposzukujetożsamości,kluczącmiędzy„miejskością”
i„wiejskością”.Zachowanieeuropejskiegomodelurolnictwaiwsiwymagaspro-
staniawyzwaniomwzakresiegodzeniawrolnictwiefunkcjiekonomicznychzfunk-
cjamipozaekonomicznymi,zinternalizowaniaefektówzewnętrznychdorachunku
ekonomicznego,zachowaniawartościprzyrodniczychikulturowychwsi,ochrony
miejscowościwiejskichprzedwyludnieniemiutratąwalorówkrajobrazowychzpo-
woduszpetnejurbanizacji,ochronygospodarstwrodzinnych,korzystaniazzasobów
wsposóbzrównoważony(KWE2007).Wyzwaniawtymzakresiesącorazwiększe,
ponieważglobalizacjadziaławprzeciwnymkierunku.
Krajerozwijającesię,atymbardziej–abstrahującodpejoratywnychskojarzeń–
krajesłaborozwiniętestojąprzedodmiennymiwyzwaniami.Dominującaczęśćtych
krajówznajdujesięwfazierolnictwaprzedindustrialnego(tradycyjnego).Globali-
zacjawymuszaprzeskokdorozwiniętegomodelurolnictwaindustrialnego,corodzi
ogromneproblemyspołeczneiekologiczne.Głównekorzyścisąbowiemudziałem
korporacji,natomiastkosztyśrodowiskoweponosząspołecznościlokalne.Sposób
rozwiązywaniaproblemużywnościowegoiwogólerozwojurolnictwawkrajachroz-
wijającychsiębędziemiećpodstawoweznaczeniedlaprzyszłościcywilizacjiludzkiej
–dlazachowanianaturalnegohabitatu.Właśniehabitat–środowiskonaturalne–
stanowiniewątpliwewspólnewyzwaniedlawszystkichkrajów–niezależnieodich
poziomurozwojuekonomicznego.Wydajesię,żetrzebaodrzucićnietakrzadkipo-
gląd,żemożliwościkrajówrozwijającychsięsąograniczoneconajwyżejdowyboru
najskuteczniejszychsposobówporuszaniasiępościeżcerozwojuwyznaczonejprzez
