Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
46
PawełRodak
ki,listy,wycinkiprasoweetc.,specjalnieozdabiana(częstotakże
tytułowana)jestokładkadziennika,nadającastandardowemuno-
śnikowi,jakimmożebyćzeszytczykalendarz,niepowtarzalnycha-
rakter.
Widzianeodstronywymiarumaterialnegodziennikiwojenne
ukazująswąspecyfikę,itozarównojeślichodzioichnośniki,jak
iichwygląd,kształtmaterialny.Trudnościzdostępemdotrady-
cyjnychdziennikowychnośników(takichjakbruliony,zeszyty,
notesy,podręcznekalendarze,anawetluźniekartki)sprawiają,że
ichfunkcjeprzejmująinnenośnikipismaidruku,aczasamiwcale
niebędącenośnikamisłowamateriałyreprezentującenajróżniej-
szesferyżycia.PrzywoływaniprzezJackaLeociakadiaryściwar-
szawskiegogettapisząDprawienawszystkim,comożnabyłozdo-
byćinaczymmógłpozostaćśladliter”18.Posługująsięzazwyczaj
utylitarnymiDnośnikami”słowadrukowanego,takimijakopako-
wania,etykiety,formularze.Autorpodajem.in.następująceprzy-
kłady:
AbramKajzer,tkaczzłódzkiegogetta,pisałnaskrawkachszarego,
grubegopapieruzworkówpocemencie.(...)GustawaDränger,dzia-
łaczkaŻOBwKrakowie,pisaławwięzieniu,wczasietoczącegosię
śledztwa,natoaletowychbibułkachiróżnegorodzajustrzępachpa-
pieru.(...)EmanuelRingelblumczęśćswoichnotateksporządzałna
odwrocieetykietekpowiniemarkiDWermut-Santoza”oraznamaku-
laturzezprzychodnilekarskiej19.
Natomiastdziecilubosobymłodedoprowadzeniaswoichza-
pisówwykorzystujączęstoszkolnezeszyty(tom.in.przypadek
DawidaRubinowicza,DawidaSierakowiakaiautoratzw.Pamięt-
nikapisanegopaznokciem,opublikowanegowspecjalnymnume-
rzeDWięzi”wroku1998).Jeszczeinnamożliwośćtoużywanie
książeklubgazet,wktórychwypełniasięmiejscaniezadrukowane
(takpostępujewswoichwojennychnotatkachJarosławIwaszkie-
wicz,którypodczaswędrówkinawschódwewrześniu1939roku
wykorzystujedobieżącychzapisówkartypowieścidlamłodzieży
18J.Leociak,TekstwobecZagłady...,s.85.
19Ibidem,s.85–86.
