Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Mediewistyka–pojęcieizakreschronologiczny
izagrożeniachżyciacodziennegonaszychprzodków,nieznajdziesposobu,by
przynajmniejspróbowaćwniknąćwsferęichmyśli,pragnieńimentalności.
Ponieważmożliwościpojedynczegobadaczasąograniczoneiróżneby-
wająpreferencjeiuzdolnieniabadawcze,postępujewmediewistyce(tak
jakwodniesieniudoinnychepokhistorycznych)nieuchronnaspecjaliza-
cja,innasprawa,żeniekiedyposuniętazbytdaleko.Wyłoniłasięhistoria
gospodarcza,historiaspołeczna,mocnotrzymasiętradycyjna(alejednak
szerzejrozumiana)historiapolityczna,historiareligiiireligijności,historia
Kościołaiinstytucjikościelnych,prawa,oświaty,wychowaniaikultury,
literatury,sztuki,muzyki,mentalności,seksualności.Dążeniahistoryków
sąróżnorodne,aleceljestnadrzędny.Chodziolepsze,głębszeipewniejsze
poznanieizrozumienieprzeszłości,atymsamymoprzełamanie(natyle,
nailejesttomożliwe)barierymilczenia,lakoniczności,fragmentaryczności
ienigmatycznościźródeł,oznalezienietakichichkategoriiizastosowa-
nietakichmetodbadawczych,któremogłybypomócwypełnićDbiałe”lub
Dszare”plamy,Dzmusić”znanejużźródła,byzechciałyzdradzićwięcej,
niżudawałosięodczytaćdawniejszymbadaczom.Wtargnąćwtakie,wyda-
wałobysię,niedostępnedziedzinyjak–przykładowo–gesty,zachowania,
rytuały,miłość,zdrowieichoroba,stosunekdokobietimiejscekobiet
wspołeczeństwie,stosunekdodzieci,umieranieiśmierć,lękiinadzieje,
radość,bóliszczęście,pracaiświętowanie,komunikacjamiędzyludzka,
obcośćiswojskość,stosunekdoprzyrodyidoprzeszłości,odczuwanieprze-
strzeniiczasu.Odważnieigłębokopróbujemywtargnąćdoumysłuiduszy
człowiekaśredniowiecznego,ba!,niebraknawetpróbrozpoznaniastanów
jegopodświadomości.Jednocześniewzrasta(możeniezawszewdostatecz-
nymstopniu)świadomośćpotrzebyłączeniawysiłkówhistorykaisocjologa,
psychologa,religioznawcy,teologa,antropologakultury…JakpisałJerzy
Topolski:DMożeinnebędądrogirozwojowehistorii.Wkażdymrazieza-
daniasąwielkie.Wobecnichniemożeniezabićżywiejsercehistoryka”;
sercmediewistówzpewnościąniezabraknie.
Literatura:Ogólnieokształtowaniusięnowożytnejnaukihisto-
rycznej:K.Pomian,Przeszłośćjakoprzedmiotwiedzy,Warszawa1992,
2010;A.F
.Grabski,Dziejehistoriografii,Poznań2003;A.Kasia,Ogene-
ziepojęcia„średniowiecze”,DStudiaFilozoficzne”1979,10,s.115–146;
H.-D.Heimann,Wprowadzeniedohistoriiśredniowiecznej,Toruń1999;
H.Boockmann,EinführungindieGeschichtedesMittelalters,München
1988;H.-W
.Goetz,ModerneMediävistik,Darmstadt1999.Kształtowaniesię
pojęciaipoczuciajednościeuropejskiej:M.Ninck,DieEntdeckungvonEuro-
padurchdieGriechen,Basel1945;J.Fischer,Oriens-Occidens-Europa.Be-
griffundGedanke„Europa”inderspätenAntikeundimfrühenMittelalter,
22
