Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
42
Rozdział1.Stronawprocesiecywilnym-zagadnieniapodstawowe
pozwanyzostałdoprocesuwezwanylubzgodniezprzepisamiprawawstąpił.Ztego
teżwzględuwnauceokreślasięjąjakowłaściwąstronęprocesową125.Możetobyćpod-
miot,któryposzukujeochronyswoichpraw,choćmożewyjątkowotakżedochodzić
ochronynarzeczinnegopodmiotu.Przezstronęwznaczeniumaterialnymokreślasię
zaśtakipodmiot,któregoprawdotyczypostępowanie,alektóryniekonieczniemusi
występowaćwcharakterzestronywprocesie126.Wdoktrynieokreślasięjąmianem
stronyrzeczywistej,gdyżtotegopodmiotubędziedotyczyłwynikpostępowania127.
Najczęściejwprocesiestronawznaczeniuformalnymjesttakżestronąwznaczeniu
materialnym,choćprzepisyprawaumożliwiająwytaczaniepowództwanarzeczinnych
osóblubpozywanieinnychpodmiotów,niżte,którychdotyczyrozstrzygnięcie.Może
tuwchodzićwgręsytuacjawytoczeniapowództwaprzezprokuratoraluborganizację
pozarządowąnarzeczokreślonychpodmiotówlubinneprzypadkinazywanewdok-
tryniemianempodstawieniaprocesowego128.Towłaśnieprzyznanietakiejkompetencji
prokuratorowiwprocesiecywilnymdałoasumptwnaucedorozwinięciadychotomicz-
nejdefinicjistronywaspekciematerialnymiformalnym129.Wartoprzytympodkreślić,
żedychotomicznepojęciestronyprocesuzostałowykształconewceluzachowania
zasadydwustronnościprocesu130.Wsytuacjigdywpostępowaniucywilnymzasada
dwustronnościnieobowiązuje,niemapotrzebyoparciasięnawskazanejkoncepcji,
gdyżkażdypodmiot,zarównoten,którydochodziroszczeniawinteresieinnejosoby
(lubwinteresiepublicznym),jakiten,narzeczkogoprawojestdochodzone,mógłby
zajmowaćsamodzielnąpozycjęprocesową.Ograniczeniejednakprocesucywilnego
tylkododwóchstronprocesusprawia,żemożliwośćtakaodpadaikoniecznebyło
rozróżnieniestronywznaczeniuformalnymimaterialnym.Tapierwszadziaławpro-
cesie,podczas,gdydruga,mimoniedziałania,ponosikonsekwencjeprawnezapadłego
125
J.Jodłowski[w:]J.Lapierre,J.Jodłowski,Z.Resich,T.Misiuk-Jodłowska,K.Weitz,Postępowanie...,
s.222.
126
W
.Broniewiczstwierdza,żechodziopodmiotobjętydziałaniemnormyprawnejindywidualno-
-konkretnejprzytoczonejwpowództwie,por.W
.Broniewicz,Postępowanie...,s.137.
127
J.Jodłowski[w:]J.Lapierre,J.Jodłowski,Z.Resich,T.Misiuk-Jodłowska,K.Weitz,Postępowanie...,
s.222-223.
128
TeoriępodstawieniaprocesowegownaucepolskiejrozwinąłwszczególnościW
.Broniewicz.Uznawał
ontozasytuację,wktórejktośposiadauprawnieniedowystąpieniawewłasnymimieniuwcharakterze
stronyprocesowejzamiastpodmiotuobjętegodziałaniemnormyprawnejprzytoczonejwroszczeniuproce-
sowym,W
.Broniewicz,Podstawienieprocesowe,ZNUŁ1963/31,s.147in.;W
.Broniewicz,Postępowanie...,
s.145.Zostałaonaprzyjętawdoktrynie,por.W
.Siedlecki[w:]W
.Siedlecki,Z.Świeboda,Postępowanie
cywilne...,s.118,W
.Berutowicz,Postępowaniecywilnewzarysie,Warszawa1984,s.133(autorposługuje
sięokreśleniemnsubstytucja”insubrogacjaprocesowa”);K.Piasecki,Postępowaniespornerozpoznawcze,
Warszawa2004,s.195.ZaprekursoranależyjednakuznaćM.Waligórskiego,którypojęcietoprzeniósłna
gruntpolskizdoktrynywłoskiej(por.M.Waligórski,Polskieprawoprocesowecywilne.Funkcjaistruktura
procesu,Warszawa1947,s.134-135).
129
Mimożepodziałtenznanybyłjużprzedwojną(E.Waśkowski,Podręcznikprocesucywilnego,Wilno
1932,s.150-151),todopieroumożliwienieprokuratorowiwytaczaniapowództwnarzeczinnychpodmiotów
doprowadziłodorozwojutejteorii,por.K.Stefo,Udział...,s.65-66;S.Włodyka,Powództwo...,s.79-82.
Wnowszejdoktryniepor.R.Obrębski,Zdolność...,s.364;K.Gajda-Roszczynialska,Udział...,s.356in.
130
NazwiązektenwskazujejednoznacznieJ.Jodłowski[w:]J.Lapierre,J.Jodłowski,Z.Resich,T.Misiuk-
-Jodłowska,K.Weitz,Postępowanie...,s.223.
