Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.2.Pojęcieistatusstronyprocesucywilnego
41
postępowaniawynikającezfaktu,żejesttotrybsłużącyrozstrzyganiusporówoprawo
międzyprzeciwstawnymipodmiotami.Występowaniedokładniedwóchróżnychod
siebiestronprocesuwynikanietylkozjegoistoty,leczjesttakżezaakceptowanana
gruncieobowiązującegowPolscemodelunormatywnego.Otym,ktojestwkonkretnym
procesiestronąprocesu,decydujeprzedewszystkimwolapodmiotuwszczynającego
topostępowanie,czylipowoda.Wchwiliwszczęciapostępowaniaopodmiotowym
kształcieprocesucywilnegodecydujewyłączniepowód.Wtokuprocesumożliwejest
jednakuzyskaniestatusustronyprocesuzinicjatywysądulubzinicjatywypozwane-
go,choćwskazaneregulacjenależyuznaćzawyjątkoweinierzutującenapodstawową
konstrukcjęzasadydwustronności.
1.2.Pojęcieistatusstronyprocesucywilnego
1.Wdoktryniepojęciestronynależydodośćskomplikowanychzagadnień.Obecnie
niemajużwątpliwości,żepojęcietoniemożebyćłączonezpojęciemstronystosunku
materialnoprawnego,któryjestpodstawąprocesu,leczpowinnomiećznaczenieczysto
procesowe121.Pojęcietojestjednakzregułyujmowanewdwojakisposób.Wstarszej
doktryniemożnaspotkaćjednolite(węższe)ujęciestronyprocesu.Wświetletegopo-
glądustronąprocesowąjestosoba,wimieniuktórejoraznarzeczktórejalboprzeciwko
którejtoczysiępostępowanielubwytoczonopowództwo122.Wprzypadkutejdefinicji
istotnejestjedynie,naczyjąrzeczdochodzisięroszczeniawprocesieorazodkogojest
onodochodzone.Dostrzeganenawetprzypadkipodmiotówdziałającychzainneosoby
wprocesieniebyływtejteoriitraktowanejakostronyprocesu123.Przeciwstawneijak
sięwydajedominującewobecnejnaucestanowiskoprzyjmujedychotomiczną(szerszą)
definicjęstronyprocesucywilnego.Mówisięwięcostroniewznaczeniuprocesowym
(formalnym),czyliopodmiocieoznaczonymjakostronaprocesu,którywewłasnym
imieniudochodziroszczenia(powód)lubprzeciwkokomuroszczeniejestdocho-
dzone(pozwany)124.Najprościejrzeczujmując,wtymrozumieniustronatopodmiot,
któryzostałoznaczonywtreścipozwujakopowódlubpozwanylubjakopowódlub
121
S.Gołąb,Strona...,s.5;H.Trammer,Następcza...,s.32(wprzypisie);M.Waligórski,Polskie...,s.125.
Wdoktrynieobcejpor.S.Guinchard,F.Ferrand,C.Chanais,Procédure...,s.324.Wujęciuprawnoporó-
wawczympor.E.J.Cohn,Parties...,s.19.
122
Por.S.Gołąb,Strona...,s.5;M.Waligórski,Polskie...,s.125.Wewspółczesnejnaucepoglądten
konsekwentnieutrzymywaliW
.Berutowicz,Postępowaniecywilnewzarysie,Warszawa1984,s.130-131;
W
.Siedlecki[w:]W
.Siedlecki,Z.Świeboda,Postępowanie...,s.109.
123
WtensposóbwyraźnieS.Gołąb,Strona...,s.3-5.
124
E.Waśkowski,Podręcznik...,s.150-151;T.Misiuk,Udział...,s.186;K.Knoppek,Podmiotoweogra-
niczeniadowoduzzeznańświadkówwprocesiecywilnym,Poznań1985,s.36-37;W
.Broniewicz,Postępo-
waniecywilnewzarysie,Warszawa2008,s.137.Podziałtenjesttakżedostrzeganywjudykaturze,por.m.in.
postanowienieSNz5.08.2005r.,IIPZ22/05,OSNP2006/11-12,poz.185;uchwałaSNz21.10.2005r.,
IIICZP77/05,OSNC2006/9,poz.143;wyrokSNz7.10.2004r.,IVCK86/04,LEXnr143176;uchwałaSN
z11.10.1980r.,IIICZP37/80,OSNC1981/4,poz.48;wyrokSNz4.05.1966r.,IICR103/66,OSNC1967/2,
poz.25.
