Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10Uczeniesięjakoprzedmiotbadań
1010Ewolucjaiinterdyscyplinarnośćpojęciauczeniasięiterminy
pokrewne
Uczeniesięjestczymśtaknaturalniezwiązanymzczłowiekiem,żewydajesię,iżzde-
finiowanietegopojęcianiepowinnoprzysparzaćproblemów.Jużbowiemwstaro-
żytnejGrecjiPlatorozważał,czymonojestiprzedstawiałjejakoprocesprzywoły-
waniatego,coduszaczłowiekajużwidziałalubposiadławprzeszłości.Istotaludzka
wujęciutegofilozofarodziłasięzpewnymzasobemwiedzy,auczeniesiębyłojej
przypominaniemsobie,miałocharakterpasywny.Jednostkaniemogławięcnauczyć
sięczegoś,oczymwcześniejniewiedziała.Wczasachnowożytnychproblematyka
uczeniasiępowróciłapodkoniecXVIIw.wrazznarodzinamipsychologiiipracami
brytyjskiegofilozofaLocke’a,któregorozważaniawywarływpływnakształtowanie
siętejwówczasnowejdyscyplinynauki.NiepodzielałzdaniaPlato,iżczłowiekro-
dzisięzzasobemwiedzy.Zgadzałsięjednak,żepewienrodzajzdolnościumożliwia-
jącychnaukęjestzakodowanywnasodmomentunarodzin.Wjegoujęciuuczenie
siębyłowięcgromadzeniemwiedzypoprzezdoświadczeniazapośrednictwemzmy-
słów.Wiedzazłożonapowstawałazpołączeniawiedzyprostej.PodobniejakPlato,
Locketakżepostrzegałuczeniesięjakoprocespasywny(PhillipsiSoltis,2009).
Problematykauwarunkowaństymulującychprocesuczeniasięzostałapod-
jętatakżeprzezkolejnychbadaczyskupionychwokółnurtubehawiorystycznego14.
Behawioryści,podobniejakLocke,przyjęlizałożenie,żeczłowiekmapewnebiolo-
gicznezdolnościumożliwiającemuinterakcjezotoczeniem.Uczeniesięzaczętopo-
strzegaćjakorezultatdziałańotoczeniaosobyuczącejsię,jednostkipasywnej,reagu-
jącejnabodźce.Przyjęto,żeludzieucząsięzachowańakceptowanychprzezotoczenie,
gdyżsązanienagradzani,unikajązachowań,którespotykająsięznegatywnąreak-
cją(Meger,2006;PhillipsiSoltis,2009).Wujęciubehawiorystówrzeczywistośćjest
14Największywkładwrozumienieuczeniasięnapoziomiejednostkiwniosłapsychologia.
Wpsychologiiwyodrębniasięm.in.nurtybehawiorystyczny,kognitywny(poznawczy),awnim
konstruktywizmpoznawczy,humanistyczny(Chmielewska-Banaszak,2012;ZimbardoiGerrig,
2012).Zob.takżerozdział2.1.Wartojednakzauważyć,iżklasyfikującteorieuczeniasię,autorzy
częstowskazująnanurtpoznawczyikonstruktywizmjakooddzielne.Zob.np.Davisiin.(2010);
Siemens(2005);Wenger(2009).
