Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.„gOśCIe”zeWSCHODU
17
wprasie)przedstawianoIrlandczykówjakoistotyniższegorzędu,podlu-
dzipodobnychdomałpiwzwiązkuztymniezasługującychnaszacunek
ipodobneprawacoresztagatunkuhomosapiens11.
Wracającjednakdochronologiizdarzeń,poanglikańskiejschizmie
przyszedłwiekXVII,któryodcisnąłsięszczególnympiętnemnadziejach
Ulsteru.ZaczęłosięodniesławnejucieczkihrabiówzPółnocy–złyprzykład
dał3września1607rokuHughO’Neill,którybałsiękonsekwencjiswoich
wcześniejszychśmiałychpoczynańmilitarnychprzeciwkokoronieangiel-
skiej12.Wjegośladyposzliwkrótcewszyscyulsterscywielmożowie(łącz-
nieponaddziewięćdziesięciu),najwyraźniejspodziewającsięreperkusjize
stronyangielskichnajeźdźcówzademonstracyjnąniezależnośćokazywaną
Londynowi.Udalisięoninakontynenteuropejski,pozostawiwszyswoich
rodakównałaskęiniełaskę(bardziejtędrugą)kolonizatorów.Miejscowąlud-
nośćprzesiedlononaściślewyznaczoneobszary,gdzieograniczonowielkość
areałuprzypadającegonajednogospodarstwoizabronionointegrowaćsię
znowoprzybyłymiosadnikami.Tychzkoleizachęcanodoosiedlaniasięna
opuszczonychterenachniskimiopłatamidzierżawczymi,dużymiareałami
(1000–3000akrów)13napojedynczegospodarstwoorazinnymiprzywilejami.
Warunekbyłjeden:musielibyćprotestantami.Wpraktycetakiplansegre-
gacjiludnościniepowiódłsiędokońca,ponieważnowiwłaścicieleziemscy
potrzebowalitaniejsiłyroboczej,awładzyzależałogłównienawyegzekwo-
waniusankcjiwobecdotychczasowychgospodarzy14,naktórychmiejscejuż
czekalikolonizatorzyzewschodu.
JeżelidzisiajwIrlandiiPółnocnejpojawiasiępotrzebaprostegowytłu-
maczeniaantagonizmumiędzydwomanajwiększymispołecznościami
zamieszkującymitenkraj,różnicereligijnesązawszenapodorędziu.Zwykle
właśniepoczątekXVIIwiekuikolonizacjaUlsteru(ang.PlantationofUlster,
irl.PlandáilUladh)przezpochodzącychwwiększościzeSzkocjiprotestan-
tów(prezbiterian)stanowiąpunktwyjściadouproszczonegowyjaśnienia
sytuacjiwIrlandiiPółnocnejzapomocąwyrażenia-klucza:konfliktreligijny.
Tymczasemszczegółowaanalizasporówizadrażnień–wzajemnychpre-
tensjiirachunkówkrzywd–wskazuje,żenigdytaknaprawdęniespierano
sięowiarę,doktrynę,liturgięczypanteonświętych.Odpoczątkuprocesu
planowejkolonizacjiUlsterukościąniezgodybyłsposóbtraktowanialud-
nościrdzennej,jejstatusprawny,azczasemteżimaterialny,wporównaniu
zuprzywilejowanymiprzybyszamizzaMorzaIrlandzkiego.Taksięzłożyło,
żekryteriumtegouprzywilejowaniastałosięwyznanie(aituistniałyroz-
11Zob.A.S.WOHL:RacismandAnti-IrishPrejudiceinVictorianEngland.htp://www
.victorianweb.org/history/race/Racism.html(dostęp:14.10.2016).
12Zob.N.DAVIeS:TheIsles...,s.367–368.
13Zob.S.MCMAHON:AShortHistoryofUlster.Cork,MercierPress,2000,s.62.
14Zob.ibidem,s.63–64.
