Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
ROZDZIAŁI
zindywidualnychcechpartnerówi,wydawałobysię,związanegoztym
„nieprawdopodobieństwa”kontaktu.Ajednakmiłość,przyjaźń,namięt-
ność,seksualność–stająsięnormalnymi,chociażnietypowymizpunktu
widzeniadanegosystemu,kodamiwzajemnychrelacji.Tanietypowość
różnieprzejawiasięwróżnychepokach:naprzykładekscesem,nieumiar-
kowaniem,niecierpliwością,bezceremonialnością,nadmiernymonie-
śmieleniem,emocjonalnymekshibicjonizmem,przewrotnymskrywaniem
swoichinteresów,dążeńiuczuć,przełamywaniembarierspołecznych.
Wedługosobliwegowzorudochodzidomezaliansuwspołeczeństwiesta-
nowym,domałżeństwazrozsądkuwewspółczesnymśrodowiskumło-
dzieżowym,dorozwoduwtradycyjnymśrodowiskukatolickim.Zawsze
wtedymamydoczynieniazjakimśintymnymzwiązkiem.Społeczeństwo
wtychprzypadkachdostarczaosobliwychkodeksów,gotowych„sposo-
bówzachowania,któremożnaodgrywać”.Takotonapodłożuosobistych
relacjiipreferencjiutrwalająsięwtypowymspoiwiesystemunietypowe
struktury,jakchociażbymiłość,którąNiklasLuhmannnazywaprzewrot-
nie„najzupełniejnormalnymnieprawdopodobieństwem”(Luhmann2003,
s.8).
Typowościiosobliwościspołecznetraktujęjakokategorieuwraż-
liwiające.Kierująonemojąuwagęnadwaistotneaspektypotencjału
zmianspołecznychwPolsceoraznazbiorowywybór,którydoprowa-
dziłdotransformacjiustrojowejoprzebieguniezwykłymdlauczestni-
kówiobserwatorówprzemian.Nurtujemniepytanie,czymożliwejest
znalezienietakiejperspektywyteoretycznej,wramachktórejprzemiany
teprzestająsięprzedstawiaćbądźtojakonachalnaoczywistość,bądźto
jakozupełnieprzygodnanadzwyczajność.Sądzę,żewłaśnieperspektywa
systemowadajemożliwośćprzezwyciężeniaskrajnychpunktówwidzenia
poprzezjednoczesneuchwyceniedwoistychźródełzmianspołecznych.
Zarównotypowości,jakiosobliwościsąskładnikamisystemówspołecz-
nych,aniewyizolowanymifaktami.Ichbliskiesąsiedztwowpewnych
okolicznościachstajesięzapowiedziądynamicznychzmian,którychramy
tylkowpewnymstopniuwyznaczajądotychczasoweprawidłowości.Poja-
wiająsięrównieżnowezaskakująceprawidłowości,którebiorąpoczątek
wosobliwościachustrojowych.Przebiegtransformacjimawięcwsobie
cośz„prawaniespodzianki”,jakożenapoczątkutegoprocesuniezwykle
trudnojestprzewidzieć,wjakimstopniuidoktórejczęścizasobówosob-
liwychodwołająsięjednostkiizbiorowości,dążącdozmianlubsięim
przeciwstawiając.
