Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WSTĘP
17
lepszewarunki,ponieważuwzględniadecentralizacjępodejmowaniadecyzji,
czemutowarzyszywymógponoszeniaprzezludziwiększejodpowiedzialności
zaswezachowanie.Procestenczasemnazywanyjestuprawomocnianiem(em-
powerment).Bliskoznimzwiązanejestpojęcie„samozarządzania”,niekiedyna-
zywane„autokierowaniem”.Aksjologicznezałożeniapolegajątunaprzekona-
niu,żeludziesązdolnipodejmowaćwiększąodpowiedzialnośćzaswąpracę.
Zpunktuwidzeniapraktykimożnateżargumentować,żejeślipracownicybio-
rąnasiebiewiększąodpowiedzialność,zmniejszatopotrzebęścisłegonadzoru,
awięcmogąwchodzićwbardziejpodmiotowerelacjezeswymiprzełożonymi
izespecjalistamizajmującymisięwdrożeniamiwtrakciedokonującychsię
zmian.
„Samozarządzanie”,czyteż„autokierowanie”uczestnikówprocesuzmian
organizacyjnychułatwionejestprzeznowetechnologieinowerozwiązaniaor-
ganizacyjne.Dająonemożliwościszerszegopoznawczegoibehawioralnego
„opanowywania”otaczającegoświata.Alezdrugiejstrony,czyniąwieluużyt-
kownikówtychrozwiązańcorazbardziejbezradnymiwobecproblemuwyselek-
cjonowaniatego,cojestrelewantnedosytuacjiorazcorazbardziejuzależniony-
mi,uprzedmiotowionymiwobectych,którzykontrolujądziałanienowych
technologiiirozwiązańorganizacyjno-społecznych.Nadodatek,zewzględu
nacorazbardziejskomplikowanątechnologicznąiorganizacyjnąnaturęnowych
rozwiązańikoniecznośćkorzystaniazcorazbardziejwyspecjalizowanycheks-
pertów(którzyjeprojektująiwdrażają),użytkownik(naprzykładpracownik,
gdydotyczytoprzedsiębiorstwa)jest„spychany”nacorazbardziejprzedmioto-
wąpozycję(stajesię„obiektemużytkującymnowerozwiązania”).Równieżme-
nedżerowiecorazchętniej„idąnałatwiznę”zlecającprzygotowanieiwdrażanie
nowychtechnologiimającychułatwić„autokierowanie”wyspecjalizowanymeks-
perckimfirmomkonsultingowym,któreprzynoszągotowerozwiązaniaioczeku-
jątylkodokładnegoichwprowadzeniawżyciemetodamiadministracyjnymi
(częstoograniczającswojezainteresowanieużytkownikamizmiantylkodoich
przeszkolenia).
Niektórzyautorzypiszącyowprowadzaniuzmian(innowacji)niedoceniają
znaczeniaowejproaktywnejorientacji.Rozpatrująproblemraczejwkategoriach
„przystosowaniadozmiany/sytuacjiinnowacyjnej”,„przyswajaniainnowacji”,
„innowacjijakosytuacjitrudnej”,„lęku/oporuprzednowym”itp.Taknaprzy-
kładZofiaRatajczak(1980)wswojejksiążceoczłowiekuwsytuacjiinnowacyjnej
zauważa–coprawda–żeopodmiotowejroliczłowiekawzmianiemówisiętyl-
kowtedy,gdyrozpatrujesięgojakotwórcęrozwiązańtechnicznych,organizacyj-
nych,alepotymprawienawszystkichstronachswojegotekstumówijużo„przy-
swajaniuzmian”.Charakterystyczne,żetylkonakilkustronachzajmujesię
partycypacjąwzmianie:„współtworzeniem”,„reinwencjąinnowacji”.Aautorka
najpoczytniejszejnanaszymrynkuksiążkiozmianieorganizacyjnej,wktórejjest
mnóstwozaleceń,jakprowadzićzmianęwsposóbpartycypacyjny,LizClarke
(1997),pisze:„Smutnejestto,żewewdrażaniuniezbędnychzmiannawetnajpo-
tężniejsiprzywódcysąwdużymstopniuuzależnieniodpotencjałuorganizacji
orazodludzi,którymprzewodzą”(sic!).
