Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
JózefFrąckowiak
naniepowodzenie29.Wobectegotrzebauznać,żepunktemwyjściaprzypróbiezde-
finiowaniaokreślenianjednostkaorganizacyjna”jeststwierdzenie,jesttozbiorcze
określeniedlaadresatównormprawaprywatnego,kiedytymadresatemniejestpoje-
dynczyczłowiek.Ojednostceorganizacyjnejmożemybowiemniewątpliwiemówić
wtedy,gdyjestonasubstratemadresatanormyprawaprywatnego,którymazdolność
prawną30.Okazujesięjednak,żemożnawskazaćwieleprzykładów,gdyjednostka
organizacyjnajestadresatemnormyprawnej,nietylkoprywatnoprawnej,aleniema
przyznanejzdolnościprawnej.Conajwyżejustawaprzyznajejejmożnośćbyciapod-
miotemtylkoniektórychstosunkówprawnych,czylizdolnośćprawnącząstkowąlub
wycinkową31.Dodaćnależy,żebywaitak,żeadresatnormyprawaprywatnegouzy-
skujekwalifikację,niemajączdolnościprawnejanizdolnościprawnejwycinkowej,
tylkospecjalnązdolnośćsądową32.
Precyzującpojęciejednostkiorganizacyjnej,należyzwrócićuwagę,żenie
takimijednostkamipewnezespołyludzi,którychustawanietraktujejakoadresa-
tównormyprawnej,chociażonepunktemodniesieniadlaregulacjiprawnejjako
pewnacałość.Chodzituprzykładowoomałżonków,rodzinę,spadkobierców,współ-
właścicieliczyzgromadzeniawspólnikówspółekkapitałowych.Sytuacjęmałżonków,
członkówrodzinyczywspółwłaścicielilubwspólnikówtworzącychzgromadzenie
wspólnikówspółkikapitałowejokreślaustawa,przedewszystkimustalającwzajemne
relacjeosób,któretworzątakągrupę,anieczynijejpunktemodniesieniajakoadresata
normyprawnejwstosunkuzinnymiadresatamiprawaprywatnego.Innymisłowy,
adresatemnormyprawaprywatnegoosobytworzącetakąjednostkę,czylimałżon-
kowie,członkowierodzinyspadkobiercy,uczestnicyzgromadzeńspółekkapitałowych
czywspółwłaściciele.Istotątakichkonstrukcjiniejestwięcpodkreślenie,żewobrocie
prawnymtakajednostkamożewystępowaćjakoodrębnyodosóbtworzącychadre-
satnormyprawnej,alezewzględunabliskiestosunkilubwspólnyprzedmiotwłas-
nościbądźwspólneinteresy,stworzeniespecjalnejregulacjiprawnejuwzględniającej
związkizachodzącepomiędzypodmiotamitworzącymitakiezespoły.Niewątpliwie
możnawskazaćnapewnepodobieństwomiędzygrupąwspółwłaścicieliajednostką
organizacyjną,alezewzględunaodmiennąfunkcjęregulacjitakichzbiorowościosób,
nienależyichutożsamiać.Żadenprzepisprawanieczyniwspółwłaścicieliwczęś-
ciachułamkowychodrębnymadresatemnormyprawnej,podobniejakmałżonków,
którzydziałająwoparciuowspólnośćłączną,czyuczestnikówzgromadzeńspółek
29Trudnodoszukaćsiępodobnychcechwjednoosobowejspółcezo.o.,przedsiębiorstwiepań-
stwowym,partiipolitycznej,fundacjiczyszkolewyższej.
30Przesądzająotymart.33i331k.c.,wktórychużywasięokreślenianjednostkaorganizacyjna”
jakopunktuwyjściadodefiniowaniaosobyprawnejiosobyustawowej.
31NaprzykładjednostkiorganizacyjneSkarbuPaństwa,gminy,powiatulubwojewództwa,mogą
byćpodmiotemprawatrwałegozarządu,doktóregostosujesięodpowiednioprzepisyoużytkowaniu
(art.43–50u.g.n.).Jednostkaorganizacyjna,którejustawanieprzyznajezdolnościprawnej,możeteż
byćpracodawcąart.3k.p.
32Zob.M.Dziurda,Szczególnazdolność...,s.50–51.
48