Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Klasyfikacjapodmiotów(adresatównorm)prawaprywatnego
możesiętoodbywaćpoprzezjegowłasnezachowanie26.Innymisłowy,przyznaje
każdemuczłowiekowizdolnośćprawnąizuwzględnieniemograniczeńzwiązanych
zwiekiemistanempsychicznymzdolnośćdoczynnościprawnych.
Ad2.Zpunktuwidzeniaznaczeniawobrocieprawnymnajważniejsząrolę
odgrywają,obokpojedynczychludzi(osóbfizycznych),adresaci,którychmożnaokre-
ślićzbiorczymterminemnjednostkiorganizacyjne”.Określeniemtymposługujesię
ustawodawca,czyniącjednostkęorganizacyjnąpunktemwyjściaprzydefiniowaniu
osóbprawnychijednostekorganizacyjnych,októrychmowawart.331k.c.Można
więcuznać,żetakjakczłowiekjestpunktemwyjściadlakonstrukcjiosobyfizycznej,
takjednostkaorganizacyjnajestsubstratemosobyprawnejijednostkiorganizacyjnej,
októrejmowawart.331k.c.27Trzebajednakwyraźniepodkreślić,żeopróczjed-
nostekorganizacyjnych,któresąwyposażonewzdolnośćprawną,adresatemnorm
prawaprywatnegobyłoijesttakżebardzowielejednostekorganizacyjnych,którenie
majązdolnościprawnej,niemogąwięcbyćpodmiotemwszystkichwzasadziestosun-
kówcywilnoprawnych,leczustawodawcawyposażajewinnącząstkową(wycinkową)
zdolnośćprawną,czylimogąbyćpodmiotemtylkoniektórychstosunkówprawnych.
Wdoktrynietoużywaneprzezustawodawcęokreślenienjednostkaorganiza-
cyjna”byłorozumianebardzoróżnie.Niektórzyautorzyuznawali,żeniemaono
żadnegoznaczenianormatywnego28.Poglądtenstoiwwyraźnejsprzecznościztym,
oczymbyłamowawyżej,żeustawaposługujesiętymokreśleniemprzydefiniowaniu
jednychznajważniejszychpodmiotówprawaprywatnego:osóbprawnychijednostek
organizacyjnych,októrychmowawart.331k.c.Ustawodawcawielokrotnieużywa
takżetegookreślenianawskazaniezespołówludzidziałającychwspólnieidążącychdo
osiągnięciazałożonegocelujakoadresatównormprawaprywatnego.Możnawobec
tegodlazespołówludzi,którestająsięadresatemnormprawaprywatnego,generalnie
przyjąćokreślenienjednostkaorganizacyjna”.Człowiekjakosubstratosobyfizycznej
niewymagabliższegosprecyzowaniawustawie,jakrozumiećtookreślenie,ponieważ
możnagołatwozidentyfikować,ajegosytuacjębliżejokreślająnaukibiologii,psy-
chologiiisocjologii.Natomiastterminnjednostkaorganizacyjna”,któryjestsubstra-
temosóbinnychniżosobafizyczna,wymaganiewątpliwieuściślenia.
Przedewszystkimzauważyćtrzeba,żesamustawodawcaniedefiniujetegopoję-
cia,atakżebrakpodstaw,abyzapomocąkryteriówspołecznych,ekonomicznych
luborganizacyjnychokreślić,kiedymamydoczynieniazjednostkąorganizacyjną.
Poszukiwaniepozanormatywnychkryteriów,zapomocąktórychmożnabywskazać,
kiedymamydoczynieniazjednostkąorganizacyjną,jestzabiegiemzgóryskazanym
powinienbyćtraktowanyrówno.PodobnieA.Stelmachowski,Zarys...,s.150.Podkreślatorównież
naszaKonstytucjawart.30–32.
26Czyliwskazując,kiedyosobafizycznamazdolnośćdoczynnościprawnych.
27J.Frąckowiak,Jednostkaorganizacyjnajakosubstratosobyprawnejiustawowej[w:]Rozprawy
prawnicze.KsięgapamiątkowaProfesoraMaksymilianaPazdana,red.L.Ogiegło,W
.Popiołek,M.Szpu-
nar,Kraków2005,s.900in.
28G.Gorczyński,Spółkajawna...,s.73–80.
47
