Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Klasyfikacjapodmiotów(adresatównorm)prawaprywatnego
kapitałowych.Natomiastjeżelizbiorowośćludzijesttraktowanajakoadresatnormy
prawnejodrębnyodtworzącychosób,tomamydoczynieniawłaśniezjednostką
organizacyjną.
Zpraktycznegopunktuwidzeniaważnąwskazówkądlaustalenia,kiedymamydo
czynieniazjednostkąorganizacyjną,jestwskazanieminimalnychcech,jakiemusiona
posiadać.Każdajednostkaorganizacyjna,żebybyćadresatemnormyprawaprywat-
nego,powinnaposiadaćpewnąstrukturę,któraokreślasytuacjęosóbtworzących
lubjejsytuacjęwramachwiększejcałości.Ustawamusiwskazywaćwprostlubstwa-
rzaćpodstawydoustalenia,zachowaniejakiejosobyfizycznejlubosóbbędzieuważane
zazachowaniesamejjednostki.Ustawamusitakżewpodobnysposóbumożliwiać
ustalenienazwy,podktórąjednostkawystępowaćbędziewobrocie,orazjejsiedzibę.
Należywobectegowyraźniepodkreślić,żenajpierwmusimyustalić,czymamydo
czynieniazjednostkąorganizacyjną,adopieronastępnieczyustawaprzyznajejejzdol-
nośćprawną,cząstkowązdolnośćprawnączytylkoinnezdolności,naprzykład
zdolnośćsądową.Takieustalenie,biorącpoduwagęniezwyklezłożonezespołyludzi,
któreustawodawcaczyniadresatemnormyprawaprywatnego,stwarzawieleprob-
lemów.Jednakżewprocesiestosowaniaprawa,stosującyprawo,przedewszystkim
sędzia,musirozstrzygnąć,czyzgłaszającasiępoochronęprawnąokreślonajednostka
możebyćtraktowanajakojednostkaorganizacyjna33,którejustawapomimonieprzy-
znaniajejzdolnościprawnejwyposażawmożliwośćbyciapodmiotemtylkookreślo-
negostosunkuprawnego,czyliprzyznajejejcząstkową(wycinkową)zdolnośćprawną.
Jednostkaorganizacyjna,rozumianawprzyjętywyżejsposób,jestsubstratem
bardzozróżnicowanejgrupyadresatównormprawaprywatnego.Wgrupietejmożna
wyróżnić:osobyprawne,jednostkiorganizacyjne,októrychmowawart.331k.c.,oraz
jednostkiorganizacyjne,którymustawodawcaprzyznajetylkowycinkowązdolność
prawnąlubtylkoinnezdolności,naprzykładzdolnośćsądową.Wynikatoprzede
wszystkimztego,żeokreśleniemtymobejmujemybardzozróżnicowaneipełniące
różnespołecznerolezespołyludzi.Pierwsząinajważniejszągrupątakichjednostek
jakoadresatównormprawaprywatnegoosobyprawne.toSkarbPaństwaite
jednostkiorganizacyjne,któreuznawaneprzezustawęzaosobyprawne.Mająwięc
onezdolnośćprawnąiwkonsekwencjiinnezdolności:zdolnośćdoczynnościpraw-
nych,zdolnośćdeliktową,zdolnośćsądową,zdolnośćprocesową.Wartozauważyć,że
samąmetodąposłużyłsięustawodawcaprzywyznaczaniukręgujednostekorgani-
zacyjnych,októrychmowawart.331k.c.,wskazując,którezjednostekorganizacyj-
nychniebędącychosobamiprawnymimajązdolnośćprawną.
33Problem,czymamydoczynieniazjednostkąorganizacyjną,pojawisięnatleaktualnejregula-
cjispółkicywilnej.Wdoktrynieiorzecznictwieniejestprzesądzonystatusprawnytejspółki.Niektó-
rzytraktujątylkojakospecjalnąstrukturę,któraniejestodrębnaodjejwspólników;innizwracają
uwagę,żejednakjestonastrukturąorganizacyjną(jednostkąorganizacyjną),którąustawaczyniadresa-
temnormyprawnej.Zob.A.Herbet,Spółkacywilna.Konstrukcjaprawna,Warszawa2008,s.127in.
Uznanie,żespółkacywilnajestjednostkąorganizacyjną,pozwalanaprzypisaniejejzgodniezart.3k.p.
możnościbyciapodmiotemstosunkupracyjakopracodawca.
49