Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.3.Społecznaodpowiedzialnośćprzedsiębiorstwa–różnorodneinterpretacjepojęcia
35
wychdefinicjachtakżezawężaliproblematykęspołecznejodpowiedzialności,wi-
dzącjąjakorównoważenieefektówdecyzjiprzedsiębiorcyijegodziałańwzględem
przedsiębiorstwa.Wedługautorów,jeśliwwynikutychprzemyśleńprzedsiębiorca
doszedłdowniosku,żeistniejepotrzebaiwymiernakorzyśćzewspółpracygospo-
darczej,wówczasbędzieonsięstarałpostępowaćzzasadamiodpowiedzialności
społecznej,wykraczającpozawąskieaspektyekonomiczneitechnicznedziałalno-
ścifirmy[Rojek-Nowosielska2006,s.37].S.P.Sethiwskazujenakonieczność
zainteresowaniasięreakcjamiprzedsiębiorstw,podkreślającichspołecznezobo-
wiązanie[Sethi1975,s.58-64].Rozważanianadspołecznymireakcjamiprzedsię-
biorstwiichspołeczno-politycznąroląwbudowaniudobrobytuspołecznegoza-
warliwswoichdefinicjachtacyautorzy,jak:R.W.Ackerman,T.M.Jones,D.Vogel,
S.L.Wartick,J.Mahon[Ackerman1973,s.88-98;Jones1980,s.59-67;Vogel
1986,s.142-152;Wartick,Mahon1994,s.293-311].Wkolejnychswoichpracach
K.Davistworzypodwalinydlateoriikonstytucjonalizmukorporacyjnego,twier-
dząc,żeprzedsiębiorstwadysponująwładząspołecznąiztegopowodupowinnyjej
używaćwsposóbodpowiedzialny.Przedsiębiorstwaobowiązujądwiereguły:wy-
równywaniesiłspołecznychoraz„żelazneprawoodpowiedzialności”[Davis1967,
s.48].T.Donaldsonnatomiastuważa,żemiędzybiznesemaspołeczeństwemist-
niejeumowa,analogicznadotejzawartejmiędzypaństwemaspołeczeństwem,
którawymagaodprzedsiębiorstwponoszeniapewnychzobowiązańspołecznych
[Donaldson1982].RozważaniaDonaldsonazaowocowałypowstaniemteoriiumo-
wyspołecznej[Donaldson,Dunfee1994,s.252-284;Donaldson,Dunfee1999].
Wpodobnymduchufunkcjonujeteoriakorporacyjnego(biznesowego)obywatel-
stwaopisywanagłównieprzezJ.Andriofa,M.McIntosha,D.J.Wooda,J.M.Log-
sona,D.Mattena,A.Crane’a,W.Chapple’a.Autorzystwierdzająwniej,żeprzed-
siębiorstwa,przejmującniektóreobowiązkiwładzypublicznejwobecspołeczeństwa,
stająsięaktywnymipodmiotami,aspołecznaodpowiedzialnośćprzedsiębiorstwa
jestwyrazemtejpodmiotowości[Andriof,McIntosh2001,s.200-213;Wood,
Lodgson2002,s.59-94;Matten,Crane,Chapple2003,s.109-120].Publiczną
odpowiedzialnośćprzedsiębiorstwapodejmująwswoichpracachtakżeL.E.Pre-
stoniJ.E.Post,którzywidzązasadnośćeksponowaniaprawnejodpowiedzialności
[Preston,Post1975;Preston,Post1981,s.56-63].
Kolejnagrupadefinicjidotyka,próczrelacjiprzedsiębiorstwo-społeczeństwo,
takżewarunkówdlaujawnianiaspołecznieodpowiedzialnychdziałań.C.C.Walton
podkreśla,żepoprzezkoncepcjęspołecznejodpowiedzialnościprzedsiębiorstwa
wyrażasiębliskizwiązekmiędzyprzedsiębiorstwemaspołeczeństwem.Ponadto
uważaon,żewarunkiemkoniecznymdlaujawnianiaspołecznieodpowiedzialnych
postawjestdobrowolnośćwtymzakresie.Zaargumentpotwierdzającytętezęprzyj-
mujedodatkowekoszty,jakieponosiprzedsiębiorstwo,aktórychefektywności
niedasięłatwoocenićwskaźnikamiekonomicznymi[Walton1967,s.18-20].
H.G.Mannenatomiast,definiującspołecznąodpowiedzialność,stwierdza,żeaby
społecznieodpowiedzialnedziałaniamiałymiejsce,wymaganejestspełnienieta-
