Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
40
1.Istotaiteoretycznepodstawyspołecznejodpowiedzialnościprzedsiębiorstwa
1.4.Genezairozwójspołecznej
odpowiedzialnościprzedsiębiorstwa
Naobecnykształtspołecznejodpowiedzialnościprzedsiębiorstwamiaływpływnie
tylkofaktyzostatnichdziesięcioleci,aletakżewydarzeniasprzedsetek,anawet
tysięcylat.Rodowódproblematykispołecznejodpowiedzialnościmawymiarreli-
gijnyifilozoficznyosadzonywkontekściehistorycznym.Niesposóbteżniewspo-
mniećorodowodziezperspektywyekonomicznej:ekonomiiinaukozarządzaniu.
Perspektywareligijna.Naprzestrzeniwieków,wszędzietam,gdzieczłowiek
cośwytwarzał(zczasemprodukował),atakżedokonywałwymiany(czegokonse-
kwencjąstałsięhandel),powstawałakoniecznośćwprowadzaniapewnychzasad.
Zasadytemiałypomócwracjonalnejaktywności,sprawiedliwejwymianieipodzia-
lezysków,pomnażaniudóbr,rozwojuspołecznejwrażliwości,atakżewokreśleniu
zakresuiskutkówwpływugospodarowanianafunkcjonowaniespołeczeństwa.
Wmiaręrozwojuludzkościwzakresieaktywnościgospodarczejstosowaniekryte-
riówetycznychstałosiękoniecznością.Swoistakulturaekonomicznastałasięproce-
semzłożonym,naktórywpływałowielenurtówreligijnych,filozoficzno-moralnych,
atakżeuwarunkowaniahistoryczne.Czterywielkiereligieświata36,kształtujące
świadomośćimoraleczłowiekanaprzestrzenidziejów,wypracowałyspójnekon-
cepcjedotycząceżyciagospodarczego.Przezwiekinatchnionepismazawierające
objawioneprawdyorazwynikająceznichdokumentyinterpretująceirozwijające
pierwotneprzekazywypracowałyzasadyetycznedotyczącepostępowaniatakżew
ramachaktywnościgospodarczejczłowieka.Wreligiachmonoteistycznych:juda-
izmie,chrześcijaństwie,buddyzmieiislamiemożnaodnaleźćstanowiskaichwy-
znawcówwobectakichzagadnień,jak:gromadzeniedóbrmaterialnych,praca,za-
chowaniepracodawcyipracownika,wynagrodzenie,relacjespołeczne,własność
prywatna,środowiskonaturalne,jakośćżyciaczłowieka,handel,lichwa,dzierżawa,
pomocpotrzebującym,przedsiębiorczość,zysk,zasadyzawieraniaumów,obrazgo-
spodarki.Dzisiejszehumanistycznekoncepcjeetycznegogospodarowaniazasobami
izarządzaniaprzedsiębiorstwem(etykabiznesu,zrównoważonyrozwój,społeczna
odpowiedzialnośćprzedsiębiorstwa)czerpiązbogategodorobkureligii.Tabela2
prezentujestanowiskareligiiwobeckluczowychzagadnieńzwiązanychzdziałalno-
ściągospodarczą,któremożnatraktowaćjakoetycznepodstawydlarealizacjiww.
koncepcji.
Dokonującanalizyreligiipodkątemichrelacjidożyciagospodarczegomożna
ulecwrażeniu,żewszystkieprzyjmująpodobnąoptykępotrzebydzieleniasięzpo-
trzebującymi,pochwałydlapostawyaltruistycznejizasadsprawiedliwościspołecz-
nej,nieocenionejwartościpracyjakoaktywnościczłowiekazjednejstronymiłej
Bogu,zdrugiejuszlachetniającejiwzbogacającejludzkieżycie,potrzebępodmioto-
wegoiznależnymszacunkiemtraktowaniapracownikaprzezpracodawcę,sprawie-
36Wpracypominiętoszczegółowyopishinduizmu.
