Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Zarysproblematykibadawczejizwiązanychzniązagadnień
Podjętawpracytematykaspołecznegokonstruowaniaobrazówprzeszłości,
odwoływaniasiędoniejorazorientowaniasięnaniąwprocesiebudowa-
niatożsamościregionuizamieszkującychgoludzimusiuwzględniaćanalizę
treścikultury.Metodatasprowadzasiędobadaniaorazanalizowaniaprzeka-
zówzawartychwdokumentach,publikacjachtematycznych(książki,informa-
cjemedialne,felietony,przewodnikiturystyczne,pamiętniki,komentarzeitp.),
inskrypcjachnapomnikach,przemówieniach,utworachliterackich,muzycznych
czyfolklorystycznychorazwypowiedziachrespondentówuzyskanychpodczas
swobodnychwywiadów.Wydajesię,żemetodatamożerównieżmiećzastoso-
waniewodniesieniudoniektórychcelowychdziałań(aktywności),np.organizo-
waniaimprezkulturalnych,prelekcji,wystawczytworzeniamiejscocharakterze
muzealnym,jeślitylkospojrzysięnaniejaknawytworykultury(reprezenta-
cje)stanowiącerodzajtekstuniosącegookreślonetreści–dotyczytozarówno
treściwformieopisówprezentowanychartefaktówkultury,wypowiedziprze-
wodnikówczyekspertów,lecztakżetreścikomunikowanychprzezsamezgro-
madzoneprzedmioty,którewspółtworząnarracjęprzekładającąsięnawiedzę.
Sąonewyrazemstosunkudorzeczywistości,sposobujejwidzenia,nośnikiem
światopoglądu,ideologii,legitymizacjądladecyzjipolitycznych,ajednocześ-
nienarzędziemkonstruującymrzeczywistośćspołecznąiwiedzęnajejtemat.
Takiepodejściekojarzysięzujmowaniemrzeczywistościspołecznejjakodys-
kursywnej–czylitraktowaniejejjakrozmowybądźdyskusji,którejuczestnicy,
będącyzarazemaktoramispołecznymiulokowanymiwróżnychstrukturachlub
częściachspołeczeństwa,współtworząjąpoprzezswojewypowiedzi,korzysta-
jączróżnychkanałówkomunikacji.Odwołująsięprzytymdowcześniejszych
wypowiedzi,treści,tematów,tekstówkulturowych,wytworówkulturyitp.Uję-
ciedyskursywnezakładaobecnośćhipotetycznegosłuchaczalubinterpretatora,
którygromadziposzczególnewypowiedziiłączyjewedługokreślonegoklucza,
aleniewymagasprzężeniazwrotnego,ponieważwypowiadającesiępodmioty
mogąbyćoddaloneodsiebiewczasieiprzestrzeni(rozumianychjakowartości
fizyczne).Kategoriadyskursumożesięodnosićtakżedopewnegozbioruist-
niejącychwprzestrzenipublicznejwypowiedziskupionychwokółkonkretnej
tematykiczyproblematyki105.Wprzypadkuniniejszejpublikacjitakimmotywem
przewodnimbyłbyregion(ŚląskCieszyński)–tymsamymmożnamówićodys-
kursieregionalnym,naktóryskładająsięzagadnieniatakiejakjegoprzeszłość,
kultura,relacjespołeczne,środowisko,atakżepolitykaiekonomia.
105A.Malewska-Szałygin:TradycjastosowaniapojęciaHdyskurs”ijegoprzydatnośćwantropologiiwspółczes-
ności.flEtnografiaPolska”2004.T.48,s.81–98;M.Czyżewski,S.Kowalski,A.Piotrowski:Wprowadzenie.
W:Rytualnychaos:Studiumdyskursupublicznego.Red.M.Czyżewski,S.Kowalski,A.Piotrowski.War-
szawa2010,s.15–48.
48
