Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Źródłaiprocedurybadawcze
Dyskusjedotycząceregionuorazpowstająceprzytejokazjitreścinietylko
współtworząówdyskurs,lecztakżegenerująwokółniegonarracje,zktórych
wyodrębniająsięobrazylubreprezentacjepodkreślającejegowyjątkowość,toż-
samośćitd.Wyłaniająsięonewtrakciewspomnianychfldyskusji”,alerównież
wtedy,gdytefldyskusje”bądźichelementystająsięprzedmiotemanalizy,reflek-
sji,opracowaniaiprzekształcająsięwmetatekstywpostaciopracowańmonogra-
ficznych,historycznych,etnograficznych(wtymrozumieniuniniejszapublikacja
stanowirównieżczęśćdyskursuinarracjioŚląskuCieszyńskim).Analizateks-
tówkulturowychtworzącychpewneserietreści106–wprzypadkutejpracy
byłybytoodniesieniadoprzeszłościregionu,jegohistorii,kulturyczydziedzi-
ctwa–stwarzawzględnąmożliwośćodkryciaizidentyfikowaniaspołeczno-kul-
turowychobrazówlubwyobrażeńodnoszącychsiędorzeczywistościregionu
(zarównominionej,jakiwspółczesnej),tworzonychiprzezjegomieszkańców,
iprzezosobyflspoza”lubsłaboznimzwiązane.Wtensposóbmożnadotrzeć
dotychtreści,któreichautorom–zwłaszczawprzypadkuautoopisów,autoe-
tnografii,autonarracji–wydająsiękluczowe,wręczdecydującedlatożsamości
miejscaizamieszkującychjeosób(oczywiścieprzywoływanetreścibędąulegać
zmianiewzależnościodkontekstuipotrzeb).
Możnazatempowiedzieć,żeanalizatreściwspomaganaanaliząporównaw-
czązuwzględnieniemperspektywyhistorycznejpozwalachoćczęściowozro-
zumiećpowstającetekstykulturoweiprzypisywaneimspołecznieznaczenia
orazpokazać,żerzeczywistośćspołeczna(którejosiąmożebyćm.in.region)–
aszczególnieodnoszącesiędoniejtreści,wyobrażenia,obrazy,reprezenta-
cje–jestuwarunkowanahistorycznie,kulturowoczypolitycznie,awięcnie
mauniwersalistycznegocharakteru,leczpodlegaciągłymzmianom.Zdaniem
TomaszaGobana-Klasaanalizazawartościtreścitekstówkultury(np.książek,
przekazówmedialnych,dokumentówosobistych,statutóworganizacjispołecz-
nychisprawozdańzichdziałalności,wypowiedzitowarzyszącychoficjalnym
spotkaniom,prelekcjom)umożliwiadotarciedonajczęściejpodejmowanych
tematów,uchwycenietowarzyszącejimoptyki.Zkoleitafljawna”treśćotwiera
dostępdotreściflukrytych”,jakimisąwartości,ideologie,światopoglądybądź
ukształtowaneprzezniemodeleświata–czyliwszystkiegotego,couznawane
jestzaspołecznieważneiznaczące.Cowięcej,możnapójśćjeszczeokrokdalej
iwychodzącodtekstówkultury,wnioskowaćocechachodbiorców,doktórych
przekazjestkierowany–jakiemożeonmiećdlanichznaczenielubczypotencjal-
niemógłbyoddziaływaćspołecznie.Wtymmomencieanalizawykraczajużpoza
tekstiwkraczawetap,kiedysięgointerpretuje.Tenkrokwymuszawłaściwie
106T.Goban-Klas:Analizazawartościprzekazówmasowych.W:Wybranezagadnieniametodologiczno-teore-
tycznebadańsocjologicznych.Red.J.Wasilewski.Kraków1984,s.78.
49
