Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
46
ALIENACJAI„ŚWIATPOZORÓW”
Zwracaliśmyuprzedniouwagęnaniejednorodnośćzjawiskspołecz-
nych,któreJean-Jacquesrozpatrujejakomodyfikacjetegosamego
modeluDistnienianieautentycznego”.Realiaspołecznenierazulegają
mistyfikacji,diagnozapolitycznaczyekonomicznawspółczesnościjest
częstowypieranaprzezsymbolikęimoralistykę.Alewłaśniedzięki
operowaniutąsymbolikąDbyciapozasobą”,którapozwalanagloba-
lizacjęzjawiskróżnorodnych,nasilasięodczuciekryzysumoralnego
trawiącegoepokęiobcościjednostkiwobecistniejącejrzeczywisto-
ści.Otóżwydajesię,żedlaprocesówideologicznychOświecenianie
mniejistotnyodtejlubinnejszczegółowejobserwacjisocjologicznej
lubpolitycznej,zawartejwdziełachautoraUmowy,czyteżtezyteo-
retycznej,byłwłaśnieówogólny,niejasnyimglistyklimatobcości
izakwestionowaniaustalonychnormiwartości,poczucieniestabil-
nościepokiinakazszukaniasensuwłasnegoistnieniaprzezuzyskanie
dystansuwobecistniejącychformuspołecznieniaiuznanychsyste-
mówwartości,rólipostawspołecznychitd.Ogólnikowość,operowa-
nienastrojem,niejednoznacznośćiniedookreślonośćsocjologiczna
iideowacałejtejatmosferydecydowałyteżwznacznymstopniu
ozakresiespołecznegooddziaływaniadziełaJanaJakuba.Możnabo-
wiembyłotoniejasnepoczuciewyobcowaniaisprzęgnięteznim
mityemancypacjidopasowywaćniejakodoróżnorodnychsytuacji,
napełniaćbardzoróżnymitreściami.Łatwoautonomizowałysięone
wobeckonkretuspołecznego,zktórymbyłysprzęgnięte–sferawy-
obcowaniadawałasięujednychłatwozawęzićdopanowaniaklasy-
cystycznegostyluwogrodzie,aemancypacjaodwyobcowanychwar-
tościinormdozmianytegoogroduwsentymentalny.Uinnych–
wgręwchodziłoprzekształceniecałegospołeczeństwa.
Wcałymobraziealienacjiakcentzostajeprzytymprzeniesiony–
zwracaliśmyjużnatouwagę–naproblempostawypraktycznej,re-
formymoralnej,reorganizacjiżyciacodziennego.DPowrótdosamego
siebie”uzyskujesięniedrogąrefleksjifilozoficznej,niedrogąkry-
tykiizwątpienia.DCzymamwdobrejwierzeuczynićzpostawy
sceptykasystem[ł]?Wątpieniewrzeczy,którychpoznaniejestdla
nasważne,jestzbytnieznośnedlaumysłuludzkiego,toteżnigdynie
trwadługo”25.
Stwierdzająckryzyswspółczesnegospołeczeństwa,Rousseauniejest
przytymfilozofemprogramowejrozterki,niegłosinieuchronności
zagubieniasięjednostkianibezsensownościświatawogóle.Nawet
wlatachnajgorszych,wlatachwyraźniepatologicznegonasileniaob-
sesjialienacyjnejpozostajewfilozofiiJanaJakubanienaruszonawiara
wwartościnaczelnestanowiąceoistocieczłowieczeństwa–człowiek