Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
---
WPROWADZENIEiPROCESWSPRAWIEJEZUSA-TEMATAKTUALNY
---
rozważańbadaczyXIX-iXX-wiecznych16.Toostatniepodejściebadawczejest
dziśjuż-jaksięwydajesłusznie-generalniezarzucone,bowiemniedasię
ukryć,żeprzytakimpostawieniupytania,uczeni,zapominającomniejlubbar-
dziejwyraźniezałożonympryncypiumuczciwościnaukowej,dokonywalinie-
jakoprzyokazjianalizywydarzeń,swoistychrozrachunkówreligijnychczyteż
ideologicznych17.Inaczejbowiemcasustenwidziałteolog,ainaczejhistoryk
prawa;inaczejŻyd,ainaczejchrześcijanin.Warunkiemsinequanonjestjednak
stawianiehipotezzgodniezTacytowskądeklaracją,abypisaćbezemocji-sine
iraetstudio(Tac.ann.1.1).
WewstępiedopolskiegowydaniaksiążkiGezyVermesa,pt.JezusŻyd,
przeczytaćmożna:nPodobniejakmyślfilozofównigdynieprzestaniepowracać
doodwiecznychpytań-obyt,dobro,piękno,prawdę-taksamohistorycyite-
ologowie,bibliściiegzegecinieprzestanązapytywaćoJezusa(...)”18.
WartotymsamymponowniepowrócićdonprocesuJezusa”,stawiającjed-
nakpytanie,jakąpostawęwobectychwydarzeń,którerozegrałysięprzedwła-
dząrzymską,możeprzyjąćprawnik?Pytanietoważkie,ponieważ,opróczkilku
opracowań,procesJezusazNazaretuwciążniebyłprzedmiotemwyczerpującej
analizypodwzględemproblematykiprawnej,jakożewopracowaniachpomi-
jasięproblemstosowaniawpostępowaniusądowymnormprawarzymskiego
-zarównomaterialnego,jakiproceduralnego.Nietrudnobowiemzauważyć,że
wśróddziełtraktującychoprocesieJezusaprzeważająopracowaniaocharakterze
biograficznymlubegzegetycznym,aczasemiczystospekulatywnym19.Stądteż
16Zob.przykładowo:J.Imbert,LeprocèsduChrist,s.415-417,którywyróżnił
odpowiedzialnośćmoralnązaśmierćJezusa,którąponosząŻydzi,orazodpowiedzialność
prawnąobciążającąPiłata(Rzymian),bowiemtoonwydałwyrok.PodobnieR.Besnier,
LeprocèsduChrist,TR18(1950),s.191,206-209.
17Zob.choćbyintuicyjniennie-neutralne”pytanieJacquesDuquesne,Jésus,Paris
1996,cit.wpolskimprzekładzie:Jezus,tłum.L.Kossobudzki,Gdańsk1996,s.156:nKto
mianowicieponosiwinęzaskazanieiśmierćJezusa?Żydzi?Rzymianie?Apoprzeznich
mywszyscy?”;s.165:nKtowkońcuponosiodpowiedzialnośćzatenwyrok?”
18ZeWstępuH.WoźniakowskiegodopolskiegowydaniaksiążkiG.Vermesa,Je-
zusŻyd.Ewangeliawoczachhistoryka,tłum.M.Romanek,Kraków2003(Iwyd.Jesus
theJew.AHistorian’sReadingoftheGospels,NewYork1973),s.5.
19Zob.wszczególnościtakieliterackie,nierzadkopowieściowe,opracowania
biograficzne,jak:R.Brandstaetter,JezuszNazarethu,t.I-IV
,Kraków2003,powieśćbę-
dącąjednąznajpiękniejszychstylizacjibiblijnych,jakiepowstaływliteraturzepolskiej;
atakżeE.G.White,DesireofAges,MountainView,California1940,cit.wprzekładzie
polskimŻycieJezusa,tłum.A.Górski,wyd.V
,Warszawa1988;J.Duquesne,Jésus,Paris
1996,cit.wpolskimprzekładzie:Jezus,tłum.L.Kossobudzki,Gdańsk1996;G.Ricciot-
ti,VitadiGesùCristo,Roma1941,cit.wpolskimprzekładzie:ŻycieJezusaChrystusa,
wyd.II,tłum.J.Skowroński,wstępks.E.Dąbrowski,Warszawa2000;J.Gnilka,Jesus
vonNazareth.BotschaftundGeschichte,wyd.VI,FreiburgimBreisgau2000,cit.we-
30
