Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
Organizacjajakodyscyplinanaukowa
Charakterystycznącechąkażdejorganizacjijestto,żeprzeważniepoczynasię
onaodideiwumyślejednegoczłowieka,któryskupiawokółsiebieludzipo-
dzielającychjegopoglądy,lubdziałasam,inwestujączasobyfinansoweiludz-
kie.Początekcharakteryzujesięciągłą„niemożnością”ichaosem.Dorzad-
kościnależyorganizacjadziałającawedługwymagańpodręczników,mająca
listęcelów,plany,budżet,schematorganizacyjny,obowiązująceprocedurypo-
stępowaniaczyinneprzymioty,stanowiąceulubionetematyrozważańteore-
tyków.
Wujęciuuniwersalnymorganizacjajestsystemem,któregouporządkowanie
polegaprzedewszystkimnatym,żejegofunkcjonalniezróżnicowaneczęściwza-
sadzieprzyczyniająsiędopowodzeniacałości,apowodzeniecałościjestistotnym
warunkiempowodzeniaczęści.Taknaprawdęorganizacjamożemiećcharakter
społeczny,gospodarczylubpolityczny,częstoorganizujemyspotkania,imprezy
czydziałalnośćjakiejśfirmy.Nierzadkooceniamyjakieśprzedsięwzięcie,stwier-
dzając,żejestdobrzelubźlezorganizowane11.
Organizacjatorównieżgrupaludzi,którzywspółpracujązesobąwsposóbupo-
rządkowanyiskoordynowany,abyosiągnąćpewienzestawcelów.Organizacja
oznaczawięctylkotakieuporządkowaniezdarzeńpożądanychmogącychwystąpić
wjejdziałalności,któreograniczawystępowaniezdarzeńniepożądanych;zwiększa
prawdopodobieństwowystępowaniazdarzeńpożądanych.Organizacjamusicha-
rakteryzowaćsiępewnympoziomemspójnościiwzajemnegodopasowaniaczęści.
Koncentrującsięnaaspekciespołecznymistnieniaorganizacji,K.Bolesta-
-Kukułkazwracauwagę,że„wszystkieorganizacjełączyfakt,żekażdaznichma
określony,chociażkażdorazowospecyficzny,cel(czyliistnieniepocoś);we-
wnętrznąstrukturęsformalizowanychrólorganizacyjnych(zakresówzadańiod-
powiedzialności)orazistniejącychmiędzynimiformalnychpowiązań;specyficz-
nątechnologięrealizacjizadańiprocesów,dostosowanąkażdorazowodoreali-
zowanegocelu;skupionychwniejkonkretnychludzi,którzyceleorganizacji
realizują,aleprzynależądoniejtylkoczasowoiczęściowo,anietrwaleicałościo-
wo”12.
Reasumując,termin„organizacja”możnarozumiećwtrzechzasadniczych
znaczeniach:rzeczowym(instytucjonalnym)rozumianymjakocałośćzłożonązlu-
dziwyposażonychwśrodkirzeczowe,awięcnarzędzia,maszyny,materiały,któ-
rychłącząokreślonewięzi,atrybutowym(strukturalnym)–oznaczającymcechę
przedmiotówzłożonychorazczynnościowym–stanowiącymrodzajdziałaniazor-
ganizowanego,skierowanegonaosiągnięcieokreślonychcelów;chodziwtym
11Podstawowecechykażdejorganizacjizawierająnastępująceokreślenia:organizacjaskła-
dasięzludzi,materiałów,maszyniśrodkówpieniężnych;organizatorzyinwestująpieniądze,czas
ienergiętwórczą.Organizacjaprzekształcapracęludzkąisurowcewdobraiusługiwceluza-
spokojeniapotrzebludziorazosiągnięciezysku.Ryzykoponiesieniastratywystępujewniejna
równizoczekiwaniemosiągnięciazysku.
12K.Bolesta-Kukułka.,Socjologiaogólna,OficynaWydawniczaASPRA-JR,Warszawa2003,
s.265.
