Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Istotaicechyorganizacji
13
Współczesnacywilizacjajestwcorazwiększymstopniucywilizacjądziałańor-
ganizacyjnych.Człowiektkwiwsiecizależnościróżnychinstytucji,którychjest
uczestnikiemlubobiektemoddziaływania.Jegosytuacjamaterialnaispołeczna
sązależneodsprawnościdziałańorganizacyjnych.Zkoleijegorolaobywatelska
wyznaczonajestprzezorganizacyjneformyżyciapolitycznegowjegokraju.Nie-
stetyprzeciętnypoziomwiedzywspołeczeństwienatematprawidłowości,aza-
razemparadoksówwykrytychwświecieorganizacjijestniewysoki.Aprzecież
zrozumienietychprawidłowościdopieroumożliwiajednostceskuteczneoddzia-
ływanienabiegprocesówkształtującychspołecznąrzeczywistość.Dlategoteżpo-
pularyzowaniewszelkiejinformacjinatentematjestzajęciempożytecznym,je-
ślinawetprzytejokazjitrzebaczasamiporuszaćsięwwąskimobszarzewyzna-
czonymprzezbanał.
Organizacjawhistoriiludzkościbyłaczęstokroćwarunkiemniezbędnymdo
osiągnięciacelów.Czasamizdarzałysięsytuacje,żetenwarunekbyłniespełnio-
ny.Dotyczyłotozwłaszczaróżnegorodzajufanatyzmów,np.religijnego,adeter-
minacjaizacietrzewieniejednostekpowodowały,żepodejmowaneprzedsięwzię-
cianiemiałynicwspólnegozdziałaniemuporządkowanymiracjonalnym.Wuję-
ciuhistorycznymmożnapowiedzieć,żetakiezachowaniabyłypatologiczne
izgóryskazanenaporażkę,natomiastumiejętnośćtworzeniaorganizacji,trwa-
niawnich,spełnianiasię,podejmowaniedziałańustrukturalizowanych,potrze-
bazaangażowaniamaniezwykleistotneznaczeniedlacałegosystemugospodar-
czego,społecznegoipolitycznego.
Terminorganizacjajestwieloznaczny,byćmożedlategożeorganizacjajest
jednymztychpojęć,któresązrozumiałedlaprzeciętnegoczłowieka,alebardzo
kłopotliwedlateoretykapróbującegojezdefiniować.Problempoleganatym,
abyprzydefiniowaniuniepominąćjakiegośważnegoaspektubędącegoskłado-
wątegożterminu.Wliteraturzeprzedmiotuspotykamywieledefinicjiorganiza-
cji.Zewzględunaograniczoneramyopracowaniapodanozaledwiekilkaprzy-
kładówzcałegozestawupropozycji,któreukułysięwtrakcierozwojunauki
oorganizacji.
Pojęcie„organizacja”pochodziodłacińskiego„organella”,oznaczającegowy-
specjalizowanączęśćkomórkibiologicznej,bądźteż„organisatio”,oznaczające-
gosystem.Niektórzyautorzydoszukująsiękorzeniwsłownictwiegreckim.Czę-
stoprzywoływanesąterminy„organikos”,cooznaczawytworzonyzapomocąna-
rzędzia,lub„organon”,czylipoprostunarzędzie,instrument,przyrząd.Słowo
„organizacja”wywodzićsięmożerównieżod„organum”,oznaczającegopierwot-
nienarzędzie,anastępnienarząd,czyliczęśćorganizmużywego.Organizmzło-
żonyskładasięzpowiązanychiściślewspółpracującychzesobąnarządów(orga-
nówwewnętrznych)realizującychswojespecyficznefunkcje,aletworzącychjed-
nakzwartącałośćpodporządkowanąwspólnemucelowi.Tegotypuanalogie
biologicznezaważyłynawspółczesnychsposobachrozumieniaorganizacji.
Organizacjatoswoistegorodzajupoligondziałańludzkich,zaśopisjej
funkcjonowaniajestniczyminnym,jakopisemkonsekwencjiichzachowań.
