Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
Organizacjajakodyscyplinanaukowa
mającychjedyniepośrednieznaczeniedlapraktyki,abadaniaprowadzonewra-
machteoriipolegająnaposzukiwaniuiformułowaniunowychtwierdzeń.Nauka
tamawięcwysokistopieńuogólnienia,którywynikazjejinterdyscyplinarności3.
Drugakoncepcjagłosi,teoriaorganizacjiizarządzaniajestdostarczycielkąokre-
ślonychreguł,zasadipojęćocharakterzepraktycznym.Jestwięcnaukąszeroko
wykorzystywanąistosowaną.Częstoniezdajemysobiesprawy,żedorobekteo-
riiorganizacjiizarządzaniaoperujepewnymi„oczywistościami”,aluzjamiipro-
stymiskojarzeniami.Uświadomieniesobietegomaistotneznaczeniedlaprak-
tycznychdziałań.
Początkowownauceoorganizacjiizarządzaniudominowaławiedzaprak-
tyczna,obejmującazasadyorganizowaniadziałańczysamegozarządzania.Opie-
rałysięonenaosiągnięciachnauktechnicznychiprzyrodniczychbądźjedyniena
własnychdoświadczeniachosób,zajmującychsiępracąorganizatorskąlubpeł-
niącychfunkcjekierownicze.Obecnie,mimociągłejrozbudowyteorii,istnieje
niespójnośćmiędzyniąipraktyką,ponieważbrakujemożliwościzastosowania
wiedzynaukowejdokonkretnejsytuacji4.Potwierdzajątoniektórepracemające
wswychzałożeniachcałytendorobekusystematyzowaćiprzystosowaćdopo-
trzebpraktyki,zaśfaktycznieprzekazujątaksamoabstrakcyjnąwiedzęteoretycz-
izwiązanezniąogólnezasadypostępowania.Pozaniektórymiprzypadkami
niewielkiwtymmateżudziałwiedzaichautorówwyniesionazwłasnychdo-
świadczeń.„Tymczasemtawłaśniewiedzapowinnaprzybliżaćprezentowaneteo-
rienaukowedokonkretnychzastosowańlubchoćbypokazywaćdrogętegoprzy-
bliżenia.Występujewięcpewnalukawewspółdziałaniuformwiedzy,któraosła-
biazwiązeknaukizpraktykąlubczasemwogólegowyklucza”5.
Zadanianaukioorganizacjiizarządzaniupowinnymiećprzedewszystkim
charakterutylitarny.Przytakimzałożeniuichrealizacjaprowadzidorozbudowy
warstwypraktycznej,chociażniemożnaniedostrzegaćnarastaniatakżewiedzy
teoretycznej,m.in.podwpływemposzukiwanianajlepszychrozwiązańpraktycz-
nym,kulturowymipolitycznym.Postępujeglobalizacja,coskutkujepowstawaniemfirmtransna-
rodowych.Zmieniasiętakżepodejścieludzidopracyiżycia.Społeczeństwacorazlepiejwy-
kształcone,świadomewłasnychpotrzebiaspiracji,atakżewykazującesięcorazwiększąprzed-
siębiorczością.Organizacje,abysprostaćnowymwyzwaniom,powinnystosowaćtechnikiime-
todyumożliwiająceimbadanieszansrealizacjitychdążeń.Wtymceluzmuszonegromadzić
niezbędneinformacje,abyumiejętnieoceniaćsytuacjeidostosowywaćsposóbdziałaniadozmia-
nystanuotoczenia.
3Teoriaorganizacjijakonaukainterdyscyplinarnawykorzystujewiedzęm.in.takichdziedzin
jakpsychologia,socjologia,matematyka,biologia,ekonomia,fizjologiaitp.Elementemłączącym
tedyscyplinywiedzyjesttensamprzedmiotbadań,tj.zespołyludzkiezewzględunasprawność
funkcjonowaniaisprawnośćichpracy.
4Opracowywanetzw.casestudy,czylistudiaprzypadków.Dotycząonejednakzjawisk,
którejużwystąpiły.Brakujenatomiastwiarygodnychprzepisów,jakpostępowaćwokreślonejsy-
tuacji.Otoczenie,wktórymdziałaorganizacja,jestbowiemzbytzmienneiburzliwe.
5Teoretycznepodstawyorganizacjiizarządzania,K.Krzaklewicz(red.),WydawnictwoAka-
demiiEkonomicznejwPoznaniu,Poznań2006,s.14.