Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WSTĘP
Rozpoczynającw2015r.kwerendęarchiwalnązwiązanązrealizacją
projektuNarodowegoCentrumNauki„DepolonizacjaZiemZabranych
(1864-1914).Koncepcje-mechanizmydecyzyjne-realizacja”
,niespodzie-
waliśmysię,żejejrezultatybędątakobfite.Dlategowynikinaszychbadań
będąpublikowanewformiewielotomowegowydawnictwa.Niniejszy,dru-
giwkolejnościtom,rozpoczynaseriępublikacjidotyczącychdepolonizacji
trzechguberniprawobrzeżnejUkrainy:wołyńskiej,kijowskiejipodolskiej,
tworzącychwramachcarskiegoimperiumKrajPołudniowo-Zachodni.
WwynikudrugiegoitrzeciegorozbioruPolskiwgranicachpaństwaca-
rówznalazłysięrozległeobszaryWołynia,PodolaiprawobrzeżnegoNad-
dnieprza,zwanegowXIXw.Ukrainą.Dlawiększościmieszkańcówtych
ziemzmianaprzynależnościpaństwowejniespowodowałaradykalnejodmia-
nywcodziennymżyciu.Stosunkispołecznezostaływzasadzienienaruszone,
adominującapozycjapolskiejarystokracjiiziemiaństwa-zachowana.
Dopieropowstanielistopadowestałosiępretekstemdorozpoczęciabar-
dziejrestrykcyjnejpolitykiwobecPolaków.Chociażudziałmieszkańców
tychziemwpowstaniubyłniewielkii-opróczwyprawygenerałaJózefa
Dwernickiegowkwietniu1831r.-niedoszłotudowiększychstarć,właści-
cielimajątkówdotknęłowielerepresji.
Kursantypolskinasiliłsięzwłaszczawokresie,kiedynaczeleadministracji
KrajuPołudniowo-Zachodniegostałgenerał-gubernatorDmitrijBibikow.
Jegodziałaniabyłyspektakularne,leczichefektyokazałysiędośćpowierz-
chowneinietrwałe.PoodwołaniuBibikowaw1852r.,napoczątkurządów
nowegogenerała-gubernatoraIłłarionaWasilczikowa,Polacypoczątkowo
szybkozaczęliodzyskiwaćstraconepozycje.Niewątpliwieuspokajającona
postawęwładzwpłynąłfakt,żewtrudnychdlaRosjilatachwojnykrymskiej
(1853-1856)polscymieszkańcytychziem,stanowiącychprzecieżbardzo
ważnystrategicznieobszar,zachowalizupełnyspokój.
Nafalitzw.odwilżyposewastopolskiejwzrosłarównieżaktywnośćpoli-
tycznaspołecznościpolskiejnatychterenach.Władzerosyjskieszybkotodo-