Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałIII.Zasadyprawakarnego
55
nwobowiązującymstaniekonstytucyjnymbezpodstawnejeststanowiskodopuszcza-
jąceodmowęzastosowaniaprzezsądorzekającynormyustawowejzewzględunajej
sprzecznośćznormąkonstytucyjną(...)iorzeczeniebezpośrednionapodstawieregulacji
konstytucyjnej”
.OrzeczenietonieobejmujejednakwykładnizgodnejzKonstytucją,
doczegosądynietylkouprawnione,leczwprostzobowiązaneprzezjejart.7.Nie
dochodziwtakimwypadkudoodmowyzastosowaniaprzepisu,leczdodokonania
wykładniwtakisposób,którynienaruszanormkonstytucyjnych,przedewszystkim
gwarancjiposzanowaniaprawiwolnościjednostki,nawetwówczas,gdykonkluzjasądu
prowadzidobrakupotwierdzeniapopełnieniaprzestępstwa(zazwyczajzewzględu
nabrakrealizacjiznamionalbobrakspołecznejszkodliwościczynuczyjejznikomy
jedyniestopieńitakuchylającyjegoprzestępność).Wrazieniemożnościdokonania
wykładniwzgodziezKonstytucją,musisądzwrócićsięorozstrzygnięciewątpliwości
konstytucyjnychdoTrybunałuKonstytucyjnego.
3.
Nullumcrimensinelegecerta
Tenaspektzasadynullumcrimensinelegewyrażadążeniedoujęciazakresukaralności
wsposóbjaknajbardziejdoprecyzowany,ścisły,ajednocześniezrozumiałydlaprze-
ciętnegoobywatela(Bestimmtheitsgebot)8.Zakrestenniemożepozostawaćtrudnydo
określeniazewzględunasposóbskonstruowanianormysankcjonującejczypojęcia,
którymiustawodawcasięposłużył.Choćdogmatykadysponujenarzędziamiwykładni
umożliwiającymiwskazaniezakresukryminalizacji,toichzastosowaniepowinnopro-
wadzićdojednolitegowyniku.ObecnieproblememjestraczejrozszerzanieprzezSąd
Najwyższywykładniklarownychpojęćougruntowanymznaczeniu,zpowołaniemna
stosowaniewykładnidynamicznej9.
Dążeniudojaknajściślejszegoujęciaiokreśleniazakresukryminalizacjiniestoina
przeszkodziesięganieprzezustawodawcędopojęćzaczerpniętychzjęzykapotocz-
nego,któremogąjawićsięjakoocenneinieostre.Doznamiontakich,przykładowo,
zaliczyćnależyznamięczynnościowentrwonienia”(art.310§3k.k.)czywstępujące
wwielutypizacjachznamięnznieważenia”10.Nietylkopotocznerozumienietychpojęć,
8
SzerokonatemattejzasadynagruncieorzecznictwaTK,SN,prawaUniiEuropejskiejiprawamiędzy-
narodowegoK.Patora,Zasadalexcertawwykładniznamionczynównaszkodęwierzycieli,nPrzedsiębiorstwo
iPrawo”2018/4,s.47-77.
9
SzerzejnatematzasadyorazjejgwarancyjnejfunkcjiR.Dębski,Otypizacjiprzestępstwitypach
zmodyfkowanych[w:]Teoretyczneipraktyczneproblemywspółczesnegoprawakarnego.Księgajubileuszowa
dedykowanaProfesorowiTadeuszowiBojarskiemu,red.A.Michalska-Warias,I.Nowikowski,J.Piórkowska-
-Flieger,Lublin2011,s.67-85;R.Dębski,Owykładnisądowejwprawiekarnym-uwagkilka[w:]Prawowobec
problemówspołecznych.KsięgajubileuszowaprofesorEleonoryZielińskiej,red.B.Namysłowska-Gabrysiak,
K.Syroka-Marczewska,A.Walczak-Żochowska,Warszawa2016,s.35-50.
10
Wyczerpująconajegotemat,wrazzrozgraniczeniemwstosunkudonlekceważenia”(art.49§1k.w.)
por.J.Kulesza,W
.Kulesza,LekceważenieaznieważenieNaroduPolskiego,RzeczypospolitejPolskiej,jej
Prezydentalubkonstytucyjnychorganów-wykroczenieaprzestępstwo[w:]Nastykuprawakarnegoipra-
50