Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałIII.Zasadyprawakarnego
47
RozdziałIII
ZASADYPRAWAKARNEGO
1.
Nullumcrimensinelege
Naczelnązasadęwspółczesnegoprawakarnegostanowizasadanullumcrimen
sinelege-niemaprzestępstwabezustawy.Jestonarównieżjednązpodstawo-
wychzasadleżącychupodstawdemokratycznegopaństwaprawnego.Ustanawianie
normsankcjonującychmusibyćdokonywanepodczasjawnejdlaobywateliprocedury,
procedurykontrolowalnejprzezopozycjęitrwającejnatyledługo,byzmianyniebyły
dokonywanewsposóbnieprzemyślany.Samonaruszenieproceduryzmiankodyfikacji
karnejbądźnaruszenieproceduryustawodawczejzwykłej,możestanowićsamodzielną
podstawędlastwierdzenianiezgodnościustawynowelizującejzKonstytucją.
Stwierdzeniebrakuwystarczającejprecyzjinormysankcjonującejnieprowadziwy-
łączniedonaruszeniazasadynullumcrimensinelege,leczrównieżzasadyproporcjo-
nalnościsensulargo(art.31ust.3Konstytucji).Jesttouzasadnionetakżezależnością
pomiędzyspołecznąszkodliwościązachowaniapoddanegokryminalizacjiaujęciem
zakazubądźnakazuopatrzonegosankcjąkarnąwzespoleznamiontypurodzajowego
przestępstwa.Przekroczeniepewnegopoziomuniejasnościprzepisówprawastanowić
możesamoistnąprzesłankęstwierdzeniaichniezgodnościzart.31ust.3zdaniepierw-
szeKonstytucji,wymagającymregulacjiustawowejokreślonejdziedziny,wprzypadku
ustanawianiaograniczeńwkorzystaniuzkonstytucyjnychwolnościipraw.Założenie
toujmujesięogólniejakozasadęokreślonościustawowejingerencjiwsferępraw
iobowiązkówadresatównormyprawnej.Zasadatazostanienaruszonawówczas,gdy
regulacjaprawnaprzekroczypewienracjonalnyprógnieokreśloności,uniemożliwiając
jednostceprzewidywanieprawnychkonsekwencjijejpostępowaniaidziałańorganów
państwowych.Takieujęciekonsekwencjinaruszeniazasadynullumcrimensinelege
wynikazogólnegozałożeniaodnoszącegosiędozasadyproporcjonalnościsensulargo,
zgodniezktórymjejroląjestwyznaczeniewszystkichistotnychskładnikówregulacji
ustawowej,azatemzakresupodmiotowegoiprzedmiotowegoregulacji,głębokości
ingerencjiwprawaiwolnościjednostki,jakrównieżcharakteruidolegliwościsankcji.
38