Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
30
Kontekstpoznawczy
nieczyniznichautomatyczniejedyniejegoznaku.Wswojejanaliziekultu
ikonKeaneniedostrzega,żewceluwłaściwegozrozumieniategozagadnienia
należywyjśćpozaschematpoznawczyopartynateologiireprezentacji,
wramachktórejmaterialnyprzedmiotjedyniereprezentujeniematerialne
bóstwo.Kluczemdozrozumieniafenomenusprawczościikonirelikwiijest
bowiemskoncentrowanieuwaginauobecnianiusięsacrumwmaterii(Lubań-
ska2007;Heo2018,s.92).Wtymkontekścieikonyniesąjedynieznakami.
DokwestiitejwracamidokładniejjąwyjaśniamwRozdziale4.1.
Abyproblemuobecnianiasięsacrumwmateriiadekwatnieanalizować,
należywedługmniezdystansowaćsiędosemiotyki(zarównowwydaniuFerdi-
nandadeSaussure’a,jakiCharlesaS.Peirce’a),gdyżtazzasadykoncentrujesię
naproblemiereprezentacji,anieuobecnienia.Znakzastępujewszakto,conie-
obecne,ijedynieprzypominaotym,wskazującnanie.Proponujęinnąstrategię
interpretacjitegofenomenuniżwiększośćbadaczywpisującychsięwobszar
określonyjakoantropologiareligijnejmaterialnościorazreligijnychuzdrowień
14
.
Keaneuważa,żebadającproblemsprawczościprzedmiotów,należytrakto-
waćsemiotykęnapodobieństwonjęzykowychideologii”(Keane2007,s.16).
Samąideologiędefiniujezaśnietylejakoprzejawfałszywejświadomościczy
nsystemowegooszustwa”(ang.systematicdeception),leczjakonwytwórcze
efektyrefleksyjnejświadomości”(ang.productivee¶ectsofreflexiveawareness)
(Keane2007,s.17).Słusznietwierdzi,żenjęzykoweideologienietylkosłużą
wyrażeniuspołecznejróżnicy,aleodgrywająkluczowąrolęwjejwytwarza-
niu”,(Keane2007,s.17).Obiektywizująbowiemiprzejmująkategorie,
npoprzezktórespołecznaróżnicajestrozumianaiwartościowana”(Keane
2007,s.17).Semiotyczneideologiepojmujejakozestawzałożeńodnoszących
siędoludzkiegopodmiotuijegosprawczości(Keane2007,s.7).Zajedną
zformekspresjiowejideologiiKeaneuznajekalwinizm(2007,7).Termim
nsemiotycznaideologia”wiążesięwedługKeane’azprzejściemnakolejny
poziomrefleksyjności,uwzględniającyto,żesamfaktuznaniaczegośzajęzyk
(bądźnie)wynikazwyborunaturyideologicznej,uwarunkowanegospołecznie
ihistorycznie(Keane2007,s.18).WedługKeane’atowłaśnieodsemiotycznej
ideologiizależy,czyten,ktomówi,uznajesłowazaradykalnieróżneodrzeczy
(2007,18).ZaniezmiennieinspirująceuznajęspotrzeżenieKeane’a,żepraktyki
izwiązaneznimiideologiesemiotycznewpływająnasiebiewzajemnieirazem
14NietylkoWebbKeane,aletakżeTomasCsordasczyGalinaLindquistkorzystająwswo-
ichanalizachzsemiotykiPeirce’a.Jejpopularność–zjednejstrony–dowodzijejdużego
potencjałueksplanacyjnego,zdrugiej–grozikolonizacjąantropologicznejmyśliprzezto
konkretnieujęciepoznawcze.
