Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
JanWacławMachajski:jasnowidziprorok
29
Poprzedniestrajkimasoweipowszechnepowstawałyzposzczególnych,zlewającychsię
wjednącałośćwalkopodwyżkępłac,któretowalki[ł]podwpływemagitacjisocjal-
demokratycznejprzerodziłysięszybkowdemonstracjepolityczne;momentekonomicz-
nyirozdrobnieniewruchuzawodowymstanowiłytupunktwyjścia,jednoczącaakcja
klasowaikierownictwopolitycznebyływynikiemkońcowym.Terazruchodbywasię
wkierunkuodwrotnym.Stycznioweilutowestrajkigeneralnewybuchłyjakozgóryprzy-
gotowanajednolitaakcjarewolucyjnapodkierownictwemsocjaldemokracji,aleakcjata
rozpadłasięwnetnanieskończonyszeregstrajkówlokalnych,częściowych,ekonomicz-
nychwposzczególnychdzielnicach,miastach,branżachifabrykach[ł].Tuwalczysię
o8-godzinnydzieńroboczy
,tamsięzwalczapracęakordową,tu„wywozisię”nataczkach
brutalnychmajstrów,tamtoczysięwalkazhaniebnymsystememkar,wszędziezaśwal-
czysięolepszepłace102.
OwaDwiosennailetniaburzastrajkówekonomicznych”przynosiszeregzwy-
cięstw103.Wpaździernikuprzychodzikolejnapróbapolitycznegozagospodaro-
wania,którejefektemjestmanifestMikołajaII,zapowiadającyzwołanieDumy.
PotemjednakDakcjapolitycznanieprzekształcasięjużwekonomiczną,jakto
miałomiejscewstyczniu,aleteżnieodnositakszybkiegozwycięstwa,jakwpaź-
dzierniku”104.Grudniowapróbapowstaniakończysiękatastrofą.DZjakiejjednak
przyczynynieposzedłdoboju»całylud«,wszystkiegłodnenieszczęsnemiliony?”,
pytaMachajskiistwierdza,żesocjaldemokracjanigdyniewypowieDtejjasnej,tej
oczywistejprawdy”:DWygłodniałe,ujarzmionemilionyniewzięłyudziałuwre-
wolucjidlatego,żenieimonaniosławolność.Ichniemógłporwaćdowalki
parlamentwszechrosyjski[ś].Ichniezwabiłyswobodypolityczneaniróżnenie-
podległościiautonomie,obiecująceimswobodnąpaplaninęinteligentówzamiast
chleba”105.GdyLuksemburgstarasięzdoświadczeniarewolucjiwywieśćformu-
łępartiisocjaldemokratycznej,którawzmacniałaby,przyspieszałaikształtowa-
ładziałaniamas,pozostającznimiworganicznymzwiązku,Machajskiznajduje
wtymdoświadczeniupotwierdzenieswojejnajważniejszejtezy,wypracowanej
wPracownikuumysłowym:prawdziwąstawkąMarksowskiegosocjalizmuniejest
wyzwolenieproletariatu,leczustanowieniepanowanianowejklasy-inteligencji.
W1908roku,wokresienajbardziejintensywnejwspółpracyzMachajskim,
MaxNachtzapisałwgrubymniebieskimzeszyciewykładjegopoglądów.Czy
zamierzałtentekstpublikować,czyteżsporządziłgonawłasnyużytek,byupo-
rządkowaćmyśli-niewiemy.Nachtpisał:
Otopodczaskażdejrewolucjirównocześniezszerokimimasamiograbionychwystępo-
wałydobojutakżeniezadowolonewarstwyklasuprzywilejowanych,którymistnieją-
caformawyzyskuniedawałamożnościrozwinięciawcałejokazałościswychgrabież-
czychzachcianek,swegopasożytniczegożycia.Ci„wyzyskiwaniwyzyskiwacze”stawali
zazwyczajnaczeleruchuizapewniającświęcie,żewalcząprzeciwwszelkiemuuciskowi
iwyzyskowi–staralisięzawszecałąnienawiśćmas,wszystkieichatakiskierowaćwy-
102Ibidem,s.131i133.
103Ibidem,s.134,136-137.
104Ibidem,s.144.
105[J.W
.Machajski],Bilansburżuazyjnejrewolucjirosyjskiej,op.cit.,s.268.
