Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
32
Wprowadzenie
PiotrPiotrowskisugeruje,żepowstanieKołaKlipsamiałoprzede
wszystkimznaczenietaktyczne:,,Powołaniegrupytostrategiaśrodowiska,
którewtensposóbusiłowałozwrócićnasiebieuwagę,przyspieszyć
kariery,pozycjenarynku,prestiżitd.Musianowięcznaleźć,czyteż
wykreowaćnegatywnepunktyodniesienia,abyzbudowaćwłasnątoż-
samośćartystyczną.Bunt,obojętnieczyprawdziwy,czywypreparowany,
jestwhistoriisztukinowoczesnejsprawdzonyminstrumentemokreślenia
własnejidentyfikacji.Artyścinawystawachwystępowalijakocałość,nie
zaśpojedynczytwórcy.Praceniebyłypodpisywane,akażdyznich
zobowiązywałsiędorespektuwobeczdaniaogółu’’
38.
Ówbuntzawierałsięwswoistymsprzeciwiewobecinstytucjipoznań-
skiejPWSSP,któranatleinnychszkółartystycznychwPolscewtamtym
czasiejawiłasięjakojednaznajbardziejradykalnych,proponującanowa-
torski,liberalnyprogramnauczania.Grupa,wzmieniającymsięskładzie,
działałado1990r.
Artyściposzukującytożsamościpozaowymidominującyminurtami
chcielibyćniezależni.Poszukiwalitakichmiejscekspozycyjnych,któreby
niewiązałyichpostawartystycznychanizKościołem,anizoficjalnym
(instytucjonalnym)obiegiem.Wystawialiwprywatnychmieszkaniach,wnie-
zależnychmałychgaleriachorazmiejscachikontekstachnieartystycznych.
Kwestionowalioniwjednakowymstopniupseudoawangardę,októrejpisał
Borowski,politycznie,,zaangażowaną’’sztukę,,przykościelnychkrucht’’.
Ichniepokornapostawastanowiłaalternatywęwobeczgrzebnejrzeczywis-
tościchylącejsiękuupadkowiepokiPRL-u.Działalnośćartystówniezależ-
nych,skupiającychsięwgrupach(Gruppa,KołoKlipsa,NeueBieriemien-
nost),którecharakteryzowałymniejlubbardziejradykalnepostawywobec
ówczesnejwładzy,nazywano,,nowąekspresją’’,sztuką,,nową’’,
,,nowymi’’,
,,nowymmalarstwem’’,
,,nowąrzeźbą’’,
,,nowąfalą’’,
,,nowymidzikimi’’,
,,polskątransawangardą’’
39.
Wpołowielatosiemdziesiątychtransawangardastawałasięcoraz
bardziejpopularnawkrajachEuropyWschodniej,podczasgdywtym
samymczasiewEuropieZachodniejnastępowałpowolnykrestejformy
stylistykiitaktykiartystycznej.OrganizowaneprzezMuzeumSztukiwŁodzi
38P.Piotrowski,Znaczeniamodernizmu.Wstronęhistoriisztukipolskiejpo1945roku,
Poznań1999,s.229–230.
39Pojęcie,,transawangarda’’,jakzauważyłKrzysztofStanisławski(por.K.Stanisławski,
Nowaekspresja)możnaodnieśćdosztukipolskiejlatosiemdziesiątychpoprzezszczególną
interpretacjęrzeczywistości,ironię,wyraźnepodobieństwastylistycznewykazującepewną
łącznośćijednoczesnośćtwórczychdokonańczęścimłodychartystówpolskich,działających
wtymokresie,zrównoleglerozwijającymisiękierunkamiiugrupowaniamitransawangar-
dowymiwEuropieiStanachZjednoczonych,bywymienićArteCifra,NeueWilde,Figuration
Libre,NewImagePainting.
