Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
4.Szkicdoobrazupolskiejsztukilatosiemdziesiątych
31
tymczasiejakoswoistaformakontestacji.Możnatuwymienićtakie
ugrupowaniaartystyczne,jakŁódźKaliska,wrocławskagrupaLuxusiruch
PomarańczowaAlternatywa,warszawskaGruppaiNeueBieriemiennost
orazpoznańskieKołoKlipsa.Kontestowanowspomnianytutzw.nurt
przykościelny,którychciałbyćpostrzeganywkategoriach,,duchowego
czynu’’,awistociebyłpolitykąopozycjiwobecutopiirealnegosocjalizmu
(wktórątaknaprawdęniktjużniewierzył)iodwoływałsiędowielkich
narracjiromantycznych,generalniehistorycznych.Sprzeciwnowopowsta-
łychwlatachosiemdziesiątychgrupartystycznychkierowałsięwobec
władzykomunistycznejiwobec,,solidarnościowej’’opozycji,znalazłswój
śladwtwórczościowychartystówkontestującychzastanąrzeczywistość.
Twórcycibyliprzeciwnikamireżimu,chociażnieidentyfikowalisięzopo-
zycyjnąretoryką,któraznalazłaswegosprzymierzeńcawKościelerzym-
skokatolickim.
RazemzMirosławemBałkąwgrupieNeueBieriemiennost,powstałej
w1985r.,pracowaliMirosławFilonikiMarekKrajewski.Wszyscybyli
absolwentamiwarszawskiejAkademiiSztukPięknychzroku1985.Ich
pierwszawystawaodbyłasięwmarcu1986r.wPracowniDziekanka
wWarszawie.
,,Neue
’’znaczy,,nowabrzemienność’’.
Zestawienieniemieckiegoirosyjskiegoterminuwjednejnazwiemiało
zzałożeniapodkreślaćprzekoręidystansmłodychartystówwobecpatosu
stanuwojennego.Rzeźbiarzezamiastsłowa,,grupa’’używaliokreślenia
,,świadomość’’.Instynkt,intuicja,subiektywnośćwypowiedzi,indywidualizm
stanowiłyoartystycznejformuletwórcówmłodegopokolenia.Bliscypo-
stawieartystówNeueBieriemiennostbylitwórcywywodzącysięzpo-
znańskiejWyższejSzkołySztukPlastycznych(obecnieASP)skupieni
wgrupieKołoKlipsa–RealizmMistyczny,założonejw1983r.:Leszek
Knaflewski,WojciechKujawski,PiotrKurka,KrzysztofMarkowski,Robert
Moroń,MariuszKrukiPiotrPostaremczak.PierwszawystawaKołaKlipsa
miałamiejscewstyczniu1984r.wGaleriiWielka19wPoznaniu,która
formalniepodlegałauczelni.KołoKlipsa,której,,patronował’’Jarosław
Kozłowski,ówczesnyrektorPWSSP,występowałajakogrupaposzukująca
swoistegoporozumieniazotaczającąrzeczywistościąnietylkonapoziomie
intelektualnym.MistycznyrealizmpracartystówKołaKlipsa,streszczający
się,zjednejstrony,wgrupowejkreacjidzieła,zdrugiej–windywidualnym
działaniuwkońcowymetapietworzenia,zawierałsięwichprzekonaniu
odominującejroliwrażliwości,podświadomości,odczuciaczasu,sensual-
ności,dominującychwprocesietwórczym.
W.Włodarczyk,Lataosiemdziesiąte–sztukamłodych,Warszawa1990;P.Piotrowski,
Dekada.Osyndromielatsiedemdziesiątych,kulturzeartystycznej,krytyce,sztuce–wybiórczo
isubiektywnie,Poznań1991;A.Wojciechowski,Czassmutku,czasnadziei,Warszawa
1992.
