Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
I.Rozpoznawanieprzestrzeni
TakrozumianystereotypprzestrzeniRosjijestodponad
dwóchstuleciniezwykleżywotnywpolskichświadectwach.Bo-
haterzaledwiezbliżasiędogranicytejkrainy,ajużuruchomione
sąjegowyobrażeniaoniej;bywa,żeniewielewychodząonepoza
stereotyporomantycznymrodowodzie.Echacytowanegowyżej
UstępuzDziadówczęściIIIczypoetyckichkryptopejzażyzAn-
hellego-abywymienićtenajpopularniejsze,romantycznewzory-
pobrzmiewaćbędąodpierwszychopisówsowieckiejokupacjipo
17września1939roku.WPrologudowspomnieńrozgrywających
sięWdomuniewoliBeataObertyńska,samazdnianadzieńocze-
kującaaresztowania,opisujepierwszetygodniesowieckiejokupa-
cjiLwowa,pierwszearesztowaniaipierwszedeportacjezKresów.
WzoremjesttutajmalarstwoArturaGrottgera:ulicesąjakwy-
marłe,zzazaciemnionychokienludzieobserwująnocnąbrankę,
akościoływypełnionesąprzerażonymimieszkańcamisterrory-
zowanegomiasta.Trwagigantycznaobława-takopisywanajest
drugadeportacja(wczerwcu1940roku)-kiedydziesiątkitysię-
cyzesłańcówzostajezrabowanychkrajowi;aprzednimibezoso-
bowy,zachłannyPotwórPrzestrzeni,któryichłyka,wsysairoz-
puszczabezśladuwNiewiadomym4.
Tenobraztozapowiedźosobistegodramatuautorki.Równole-
gledowywózek,kiedytysiącePolakówznikałyzdomów,azper-
spektywytych,którzypozostali,roztapiałysięwbezkształtnym
Niewiadomym,naziemiachpodsowieckąokupacjątrwałyaresz-
towaniaDwrogówludu”.NieominęłyoneidomownikówBeaty
Obertyńskiej,apotembyłowielomiesięczneoczekiwanie-ją
samąaresztowanoDdopiero”wlipcu1940roku.Poczterechmie-
siącachśledztwawelwowskichBrygidkachpisarkazostajewe-
zwananaetap.Zmuszasiędosnu,abytylkonieprzeżywaćnaja-
wiemijaniapolskiejgranicy.Dzieńzastajejąpodrugiejstronie:
4
BeataObertyńska,Wdomuniewoli,Warszawa1991,s.22-23.Znanapoetkaipi-
sarka,córkaMaryliWolskiej,pierwszewydaniełagrowo-zesłańczychwspomnień
opublikowałapodpseudonimemDMartaRudzka”jeszczewRzymie(1946),wra-
machBibliotekiDOrłaBiałego”.Posługujęsiępierwszymoficjalnymwydaniem
krajowymiwtekściepodajęstronyztejedycji.
-45-
