Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
XVI
WprowadzeniedolekturyPismteoretycznychHölderlina
zawszezakładapodziałnaja-podmiotija-przedmiot.Nadru-
giej-pojęciepierwotnegooddzielenia,wktórymzawierasięjuż
pojęcieabsolutnejjednościidziękiktóremuwogólepodmiot
iprzedmiotsąmożliwe.Tekstpowszechnieuznawanyjestza
jednoznajważniejszychświadectwnarodzinidealizmuniemiec-
kiegoispekulatywnejdialektyki,zerwaniazprymatemfilozofii
Ja(zjejnaciskiemnasamougruntowanie),próbynowegomyśle-
niaoabsolucieibyciebezpopadaniawprzedkrytycznąmeta-
fizykę,aleteżpozaczystoepistemologicznąwykładniąKanta.
Byćmożedodatkowymułatwieniemwzrozumieniucałejtrud-
nościtakzarysowanegoprogramujestowamaterialnapostać
tekstu(wniniejszymzbiorzezamarkowana)-żemamyotodo
czynieniaznieuchwytnąrównoczesnościąobupojęćczystruk-
tur:takżewsensiekoniecznegorozwinięciaichwczasie.
5.
Czyruchpospirali-gdybychciećpodsumowaćcałezagadnie-
nie-tooddalaniesięodpierwotnejzasady,jejrozwijanieczyjej
przedstawienie?Czyjesttojedynyczyjedenzwielumożliwych
sposóbistnieniazasad?…Hölderlinwielokrotniestawiaserie
podobnychpytań,wyostrzającalternatywy,zderzającekstrema,
bynastępnierozstrzygnąćproblempostulatemrównoczesnego
uwzględnieniawszystkichopcji.„Jednoiwszystko”,„razem
wjednym”,„wszystkojednocześnie”-totypowewtakichprzy-
padkachodpowiedzi.Potrzebadotegoirozsądku,iuczucia.Nie
możnabowiem,ateżniedasięzbytszybkoosiągnąćowego
stanubezprzejściastarannieodróżnionychetapówipoziomów,
choćzdrugiejstronytrzebamożliwieszybkozebraćjewcałość.
Stądniemalpedantycznadrobiazgowośćniesionajednakowoż
pędementuzjazmu,przezcowywódstajesięczasemażnazbyt
prędki,pozbawionyłączników,wszelkichelementówredundan-
cji(trochęnapodobieństwoparataksywpóźnejpoezji,naco
zwracałuwagęAdorno)-przedewszystkimtrzebawymienić
możliwości,podaćopcje,wyczerpaćciągikombinacji(widaćto
zwłaszczawpismachpowstałychodroku1800).
Wniosek,jakipłynieztejpobieżnejrekonstrukcjiczegoś,co
dajeosobieznaćiwpoetyce,iwargumentacji,wstyluiwtreści
Hölderlinowskichrozważań,acomożnauznaćzaczęściowo
