Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WprowadzeniedolekturyPismteoretycznychHölderlina
XV
wprowadzeniewtęstatycznągeometrięzasadwymiaruruchu,
aprzetoiczasu-doczegoskłaniakonceptekscentrycznego
toru-inaczejkażespojrzećnasamezasady.Okazujesię,że
pomieszaniemadwojakisens:pierwszy,wywodzącysięwłaśnie
zwizjistatycznegopowiązaniacech(potencjalnienieskończo-
nejdługościiwyróżnionegopunktucentralnego),idrugi,nie
mniejintrygujący,związanyzprzemierzaniemtorówobuwyj-
ściowychfigur(okręguiprostej).Wistociebowiemspiralanie
tylkodoskonalełączybądźzawierawsobiejeobie,alestanowi
teżnajlepszyobrazruchupokażdejznichzosobna-pookręgu,
kiedytookrężnyruchprowadzinaswprawdzienapowrótwto
samomiejsce,alejednakjestonojuż,zuwaginaupływczasu,
inne(iinnezkażdymkolejnymobrotemipowrotem,podobnie
jakinnystajesiędomniemanypodróżującyponim);popro-
stej,kiedyruchwprawdzienigdyniepowracadotegosamego
punktu,aledziękitejswejceszepozostajeniezmienny,powta-
rzalny,dotegozawszeodniesionydowyróżnionegopunktu
początkowego.Obrazspiralidoskonalewyrażatęnieuchronną
odmianęwpowtarzalnościirównienieuchronnąpowtarzalność
wciągłejodmianie.Coistotne,wyrażająjednocześnie-właśnie
poruszającsiępospirali,poruszamysięzarazem,choćjakgdyby
równolegle,pookręguiprostej.Czynnikruchuiczasuzmie-
niastatycznefigurywjedną-poniekądwyrywającobiezasady
zichdotychczasowegostanuikształtu,jednocześnieczyniąc
zrozwinięciajednejrozwinięcietejdrugiej.Torównoległeroz-
winięcie-właśniedlategożejestjedno-utrudniadostrzeże-
nieiwyrażenieobuaspektównaraz,mimożenadobrąsprawę
każdytkwijużwdrugim,bowystarczydokonaćrozwinięcia
jednegoznich,byrozwinąćtendrugi.
Zawyjątkowoszczęśliweunaocznienietejlogikiuznać
możnaformę,wjakiejdotarłdonasjedenznajważniejszych
inajczęściejkomentowanychtekstówHölderlina:Bycie,sąd,…,
czasemtytułowanyteżnaodwrót:Sąd,bycie,….Dodziś
wzasadzietrwająsporyosamkształttekstu,którywrękopisie
mapostaćkartki,zapisanejpoobustronach(por.nowszeopra-
cowaniaEndresa,IberaiHühna/Urbicha).NajednejHölderlin
rozważapojęcietego,coabsolutniezjednoczone,czegojedności
nienależybynajmniejmylićztożsamością,wtymzwłaszcza
tożsamościąJawjegosamoświadomościowejstrukturze,bota
