Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
XII
WprowadzeniedolekturyPismteoretycznychHölderlina
Niejesteśmyskazaninawąskoczasowerozumienieowego
przemierzaniaekscentrycznegotoru–innejnazwyaktualności
(choćtunajpewniejszerzejpojętej).Narracjakryjewsobie
skomplikowanągręzasad.MichaelFranz-idąctropempla-
tońskim-wskazałswegoczasu(zob.HölderlinsPlatonismus),
żeźródłemosobliwychzpunktuwidzeniaXVIII-wiecznej
matematykikategorii„liniiokreślonej”i„liniinieokreślo-
nej”sądobrzeznanewówczesnymśrodowiskutybingeńskim
komentarzeProklosadopierwszejksięgiElementówEukli-
desa,inspirowanePlatońskąontologiąprincipiów.Granica
(peras)iBezgraniczne(apeiron)stanowiąpunktwyjściadla
rozróżnieniadwóchrodzajówlinii:(określonej)liniiokręgu
i(nieokreślonej)prostej-wszystkieinnesą„zmieszaniem”
tychdwóchnajbardziejpodstawowych.Wyróżnionąwśród
nich-swoistąmieszankąmodelową-jestspirala,októrej
ProklospiszewkomentarzachtymrazemdoTimajosa.Wsen-
sieścisłymspiralanietylemiesza,ileraczej-powiedzieli-
byśmy-zawierawsobiejednocześnieto,coproste,ito,co
okrągłe,równocześniepostępwnieskończonośćipunktcen-
tralny,wokółktóregoówpostępsięodbywa(gdybychcieć
widziećwtymjednakpewienruch).Głównywniosek,jaki
możnawyprowadzićztakiegozestawieniaobrazuekscentrycz-
negotoruzfigurąspirali,polegana(trochęwbrewostatecznej
wykładniFranza)podkreśleniuciągłegowspółistnieniazasad,
ichkoniecznejimmanencji.Oczywiścietotylkoobrazitylko
figura-całepisarskieprzedsięwzięcieHölderlinamożna
jednakrozumiećjakopróbęodpowiedzinapytanieoreguły
tejimmanencji:warunkijejfunkcjonowania,oddziaływania
iodsłanianiawsytuacjichaosu,nadrodzepoekscentrycznym
torze,jedynymdostępnym.
Także„piękno”-jakkolwiekwziętezchwalebnejtradycji-
jestbardziejhipoteząniżjakimkolwiekwyjaśnieniem.
3.
Widać,gdzietkwisednosprawy.Otóż-ujmującrzeczsche-
matycznie-sprowadzasięonodoklasycznejkwestiiprymatu
którejśzzasad,toznaczytego,któraznichokreślasamąrelację
międzyzasadami.
