Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
58
Wstęp
WedledefinicjizawartejwHermeneutycewypowiedzią(logo-
sem)jestkażdewyrażenieznaczące,któreposiadaczęściob-
darzonesamodzielnymznaczeniem(por.r.4,16b26–28).Ta
definicjajestbardzoszerokai,jeśliwziąćjąwjejdosłownym
brzmieniu,bezżadnychdodatkowychokreśleń,obejmowałaby
onawszystkiefrazy,dłuższeikrótszewypowiedzi,orazwszelkie
wyrażenia,któreskładająsięzconajmniejdwóchwyrazów.
Ztejdefinicjiwidać,żelogoswrozumieniuArystotelesanie
jestzpewnościązdaniem,nawetjeślitakietłumaczeniemoże
wydawaćsięnampożądanezuwaginalogicznykontekst
analizArystotelesa(analizawypowiedzibędącychnośnikami
prawdyifałszu).Tenbłędnyprzekładprzyjmująmimotonie-
którewspółczesnetłumaczenia
99
.Zdaniemmożnabyewen-
tualnienazwaćdopierokonkretnytypwypowiedzi,miano-
wiciewypowiedźoznajmującą(
ἀπ0loVtiKὸgλόγ0g
),czyliten
rodzajwypowiedzi,któryjestgłównymprzedmiotemzainte-
resowaniaArystotelesawHermeneutyceiinnychtekstachna-
leżącychdoszerokopojętychpismlogicznych.WAnalitykach
iTopikachpojawiasiętermin
πpόtoσig
,któryoznaczawypo-
wiedzibędącetwierdzeniamilubprzeczeniami,awięcwypo-
wiedzimającewartośćlogiczną;takwięcmożebyćniekiedy
uzasadnionetłumaczeniegozapomocąterminunzdanie”
100
.
99Tenbłądpopełniawswoim,skądinądbardzodobrym,przekła-
dzieAckrill,tłumacząclogosjakosentence.Podobnybłądpojawiasię
wznanympodręcznikuhistoriilogikiM.iW.Kneale,Development
ofLogic(Oxford1962),gdzieM.Knealeoddajelogosjakonproposition
orstatement”(por.s.45).Jednakwiększośćautorówanglojęzycznych
odchodziodtegotłumaczenia.Por.np.WhitaKer(Contradictionand
Dialectic):phrase;Crivelli(Aristotle’sLogic):phrase.Innitłumaczewy-
bierajązwykletakieodpowiedniki,któreniepozwalająmieszaćlogosuze
zdaniem:Tricot:discours;Zanatta:discorso;Zadro:discorso;Palpacelli:
discorso;Weidemann:Wortgefüge(konstrukcjasłowna).Zaskakujący
(ipowtarzającybłądAckrilla)jestprzekładDalimier,któradajejako
tłumaczenielaproposition(zdanie,twierdzenie),alejużwprzekładzie
16b22jestzmuszonadaćl’expression(wyrażenie).
100Por.definicjęprotasiswAnalitykach:nZdaniejesttowypowiedź
twierdzącalubprzecząca,orzekającacośoczymś(
ΠpόtoσiguὲV0ὖV
