Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
Rozdział1.Socjologiajakodyscyplinanaukowa
MaxWeberprofesoremsocjologiizostałdopierouschyłkużycia,aswojesocjologi-
cznekoncepcjeprezentowałwkatedrachekonomiiuniwersytetówweFreiburgu
iHeidelbergu.
WykładającyprzezlatanauniwersytetachamerykańskichpsychologJózef
Kozieleckiwjednejzeswoichksiążekprzytaczacharakterystycznyprzykładzlat
osiemdziesiątychubiegłegowieku.Nakonferencjiekonomicznejpoświęconejzagad-
nieniomwychodzeniazówczesnegokryzysuwgospodarceamerykańskiejwieleuwagi
poświęconotakimzagadnieniom,jakodwaga,determinacja,wyobraźnia,poczucie
własnejwartościidominowałyonenadkwestiamiinwestycji,kosztów,cenczyinflacji.
Możnabytouznaćzapotwierdzenieroli,jakąwrozwojugospodarczymodgrywają
czynnikipsychologiczne,kulturoweispołeczne.Cowięcej,,,imwyższypoziomrozwoju
cywilizacyjnego,imlepszaorganizacjaprodukcjiiimbardziejwyśrubowanekryteria
racjonalnegodziałania,tymwiększąrolęzaczynająodgrywaćczynnikikulturowe
ipsychologiczne,,[Kozielecki1988,s.204–207].
Dowodemnacorazściślejszezwiązkisocjologiizekonomią
5
jestpogłębiającasię
współpracamiędzyekonomistamiisocjologami,prowadzeniewielubadańna
pograniczuobudyscyplin,awreszcieukształtowaniesięsocjologiiekonomicznej
(socjologiigospodarczej).Taczęśćsocjologiibadawzajemnezwiązkimiędzyzjawis-
kamigospodarczymiispołecznymi,opisującianalizującwpływ,jakinaprzykład
postawy,wzoryzachowańczynormywywierająnaprocesyekonomiczneodskalimikro
poskalęmakro[Pacholski,Słaboń1997,s.167].Możnarównieżinaczejokreślać
przedmiotrozważsocjologiigospodarczejzwracającuwagęnato,żewramachtej
subdyscyplinykategoriesocjologiczne,teorie,metodybadawczeikoncepcjestosujesię
dobadaniaiwyjaśnianiadziałańwzakresieprodukcji,konsumpcji,podziału[Koś-
micki,Janik1995,s.7].
Socjologięłącząścisłezwiązkizhistorią,naukąodziejach,dyscyplinąobardzo
długimrodowodzie,zktórejsocjologiaprzejęłam.in.zainteresowanierozwojem
cywilizacji,prawidłowościamiprocesudziejowego,ciągłościązjawiskspołecznych,ideą
postępu.Analizaprocesówhistorycznychtoprzedewszystkimposzukiwanieod-
powiedzinapytanieoprzyczynyisiłysprawczetakiegoanieinnegoprzebiegudziejów,
rozpatrywanietakichkwestii,jakzakreswolnościiprzymusuczyznaczenieprzypadku
[Topolski1990].Historiapełniistotnefunkcjespołeczne,odwoływaniesiędowiedzy
oprzeszłościpozwalabowiemlepiejrozumiećrozmaiteaspektyobecnegostanu
społeczeństwa.Wyjaśniamyteraźniejszośćpoprzezodwoływaniesiędowydarzeń
zprzeszłości.Uzasadniamyswojedziałania,swojeprawa,miejsceswojejgrupyczy
swojegonaroduwszerszymkontekścieprzezprzywołanieodległychwydarzeń
6
.
Inaczejpostrzegamyrolęhistoriiwskazując,żemożemyzrozumiećprzeszłośćpoprzez
teraźniejszość[Villoro1985,s.34].Wiedzaoprzeszłościodgrywateżważrolęwśród
aktywnychczynnikówprzemianspołecznych[Pereyra1985,s.24].Dlasocjologa
5
Doproblemówpowiązańmiędzysocjologiąaekonomiąbędziemyjeszczenawiązywaćwdalszych
rozdziałach.Tuprzedstawiamytylkoogólneuwagidotyczącerelacjimiędzyrozmaityminaukami
społecznymi.
6
Wspołeczeństwachpierwotnychpodobnąfunkcjępełniąnaprzykładmity,legendy.