Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wrealizowaniuzapisówDeklaracjiwichregulacjachwewnętrznych,pozwa-
lającnaograniczaniezakresuzastosowaniaobowiązkunaprawieniaszkody
wsprawachkarnych.Generalnietrudnonieuznać,iżDeklaracjaniewpro-
wadzałacałkowicienowychinstytucji,skupiającsięraczejnapromowaniu
rozwiązańsprawdzonychwniektórychpaństwachczłonkowskichizachęcając
doichwdrożeniapaństwapozostałe60.Deklaracjawymieniałatakżesposoby
naprawieniaszkody:zwrotwłasnościlubzapłatęzaponiesionąszkodębądź
utratę,zwrotkosztówponiesionychwrezultaciestaniasięofiarąprzestępstwa,
świadczenieusługorazprzywróceniepraw.
PozatymwDeklaracjizabrakłojednakbardziejprecyzyjnychwskazó-
wek,jakpowinnowyglądaćnaprawienieszkodywprawiekarnym.Zabrakło
przedewszystkimwskazania,jakapowinnabyćrelacjaprzepisóworestytucji
prawpokrzywdzonegowprawiekarnymdoprzysługującychmuwprocesie
cywilnymroszczeń.Trzebajednakzwrócićteżuwagęnato,iżDeklaracja
zawierałatakżerozwiązaniadotycząceszkodywśrodowisku,wskazując,
żesprawcapowiniendokonaćprzywróceniadotychczasowegostanuśro-
dowiska,odbudowaćinfrastrukturę,wymienićsłużącewspólnocielokalnej
urządzeniaużytkupublicznegoorazzwrócićkosztyprzeniesienialokalnej
wspólnotynainnemiejsce,wtedygdykoniecznośćtakabędzierezultatem
wyrządzonejszkody.Oznaczatozatem,iżtwórcyDeklaracjidopuszczali
orzeczenienaprawieniaszkodywobecsprawcytakżetakiegoprzestępstwa,
wktórymbrakjestzindywidualizowanegopokrzywdzonego.Deklaracja
zawierałapozatymzapisywskazujące,iżjeżeliszkodapowstaławwyniku
przestępstwapopełnionegoprzezfunkcjonariuszapublicznego,toobowią-
zanymdonaprawieniatejszkodyjestnietylkosprawca,aletakżepaństwo,
wimieniuktóregodziałałtenfunkcjonariusz.Rozwiązanietoopierasięna
zasadziewinywwyborze–skoropaństwozdecydowałosięnapowołanie
danegofunkcjonariuszanaokreślonestanowiskosłużbowe,topowinno
odpowiadaćzaprzestępstwapopełnionewzwiązkuzwykonywaniemprzez
niegoswoichuprawnień.Deklaracjaprzewidywałatakże,żejeśliniejest
możliwewpełniwyrównanieponiesionychszkódprzezpokrzywdzonego
przestępstwem,państwaczłonkowskiepowinnyzapewnićwtymzakresie
finansowąrekompensatę.
AkttenpozostajedodziśjedynymuchwalonymprzezONZ,któryodno-
siłbysiędoideikompensacjiszkodywyrządzonejprzestępstwem.Coprawda
opublikowanyzostałprojektkonwencjiosprawiedliwościiwsparciudla
ofiarprzestępstwinadużyćwładzy,jednakkonwencjatanieweszłajeszcze
wżycie
61
.ProjekttenpowtarzatezyDeklaracji,wzasadziepowielająckatalog
60C.Kulesza,Rolapokrzywdzonego…,s.103.
61
Szerzejnajejtemat:E.Bieńkowska,ProjektKonwencjiNarodówZjednoczonychosprawiedli-
wościiwsparciudlaofarprzestępstwinadużyćwładzy,nZeszytyPrawniczeUKSW”2015,nr3,s.5–26.
34
