Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
Wprowadzenie
społecznej.Socjologiainterpretatywnakładzienacisknainterpretacjęrzeczywi-
stościprzezjejuczestnikówwkontekściesieciinterakcji,fenomenów.Schütze
zwracauwagęnatoNżerzeczywistośćspołecznąnależyrozpatrywaćnietylko
waspekcienadawaniadziałaniomstruktury,lecztakżewaspekciechaotycznych
potencjałówpozbawianiadziałaństrukturyorazdynamikiimechanizmówrozwi-
janiasiędługotrwałegocierpienia”9.Innymisłowy,niezależneodjednostkiwyda-
rzeniamogąspowodowaćuwolnieniepotencjału,któryburzydotychczasowestruk-
turydziałańiprowadzidowyłonieniasięnowych.Doprowadzatodozałamania
dotychczasowegoporządkuinterakcyjnegoiwkonsekwencjipowstanianowego
typuinterakcji.Trajektoriapoprzezproceszałamaniainterakcjiiodbudowywa-
niaichwoparciuonowestrukturydziałaniawpływanazmianytożsamościo-
wejednostki,któradokonujereinterpretacjidotychczasowegoprzebiegużycia
idostosowujeswojeplanyżyciowedonowejsytuacji.JednostkaNporządkuje”
swojąbiografię,odnoszącdoróżnychkontekstów,naprzykładpojawieniasię
niepełnosprawności,podjęciadecyzjiodalszymkształceniu,karierzezawodowej,
możliwościzdawaniaegzaminówitd.,coumożliwiajejkonstruowanieprzyszłości.
Przebiegibiograficznenaszychrespondentównasyconetreściamireinterpretacyj-
nymiipodkreślającymizmianęsposobówinterakcjizosobamiznaczącymi.Można
uchwycićwichprzebiegachbiograficznychokreschaosuipróbyzapanowanianad
karierąbiograficzną,którawymykasięspodichkontroli.Ważnymelementemkon-
struowaniaprocesutożsamości,awięctakżekarieryedukacyjnejizawodowej,jest
stosunekdowłasnejniepełnosprawności,wtymstopieńidentyfikacjiześrodowi-
skiemosóbniepełnosprawnychiróżnychorganizacjidziałającychwtymobszarze.
FritzSchützewyróżniaczterypodstawowerodzajedoświadczeniabiograficz-
negoiodpowiadająceimczteryzasadyorganizacjispołecznej:trajektorię,któ-
rejodpowiadazasadapoddawaniasięzewnętrznymuwarunkowaniom,naktóre
zkoleiniemasięwpływu;biograficznyschematdziałania,któremuodpowiada
zasadaplanowaniadziałań;przemianę,którejodpowiadazasadapojawieniasię
nowychmożliwości;orazinstytucjonalnywzorzecnormatywny,któremuodpowia-
dazasadaspełnianianormatywnychoczekiwańspołecznychzwiązanychzrolą
społecznąistatusemspołecznym10.Analizującwywiadyznaszymirespondentami,
łatwozauważyćwyłaniającesięzichnarracjioweczteryrodzajedoświadczenia
biograficznego,któreuwikłanewzasadyorganizacjispołecznej.Trajektoriawią-
żesięzuświadomieniemsobieprzezjednostkęinnościpolegającejnaposiadaniu
9
F
.Schütze,Trajektoriacierpieniajakoprzedmiotsocjologiiinterpretatywnej,[w:]K.Kazimier-
ska(red.),Metodabiograficznawsocjologii.Antologiatekstów,ZakładWydawniczyNOMOS,Kra-
ków2012,s.449.
10Ibidem,s.432–433.