Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
15
Paradygmatemteoretycznymprojektubyłateoriaugruntowana.Jesttonowo-
czesnakoncepcjateoretyczna,wyrosłanabazieinterakcjonizmusymbolicznego6.
Głównymjejzałożeniemjesttraktowanieosóbbadanychjakoaktorówspołecznych
opowiadającychwłasnąhistorię.Narracjebiograficznestająsiępodstawąuogól-
nieńocharakterzeteoretycznym(wprzeciwieństwiedoujęćtradycyjnych,wktó-
rychwysuwaneprzezbadaczahipotezymogązawęzićobrazwykrywanychzależ-
ności).Niepełnosprawnośćwtymujęciuniejesttraktowanajakostanczycecha,
alenabieracharakterudynamicznego:toproces,wyzwanie,zktórymosobybadane
mogąsięzmierzyć,podejmująckolejnewyboryżyciowe.
Przebiegibiograficznenaszychrespondentówmająszczególnycharakter,po-
nieważsąuwikłanewkategoriętrajektoriiwrozumieniuFritzaSchützego,która
rzutujenaichkarieręzawodową.Dokategoriitejnieodwołujemysięwsposóbbez-
pośredniwmaterialebadawczym,jednakstałasięnarzędziemmetodologicznym
porządkującymzebranymateriał.Innymisłowy,karierabiograficzna,azatemteż
edukacyjnaizawodowanaszychrespondentów,zostałaujętawmetodologiczne
ramytrajektorii,copozwoliłonamnaposzukiwanieładuwpozorniechaotycznych
procesachspołecznych.JakzauważająGerhardRiemanniSchütze,Ntrajektoryjne
procesydolegliwychcierpieńiichwpływnapracęiinterakcjęniesąmożliwedo
teoretycznegoujęciabezprzynajmniejmilczącegozałożeniaosocjo-biograficznych
zmianachprzebiegużyciaisytuacjiżyciowejtych,którzycierpiąiichznaczących
innych”7.Metodabiograficznaujmowanawmetodologicznychramachtrajektorii
pozwoliłanauchwyceniezwiązkumiędzysposobamiinterakcjiniepełnosprawnych
arodzajemniepełnosprawnościwkontekścieprzebiegówbiograficznych,które
wróżnysposóbmogąstrukturyzowaćsposobydziałanianiepełnosprawnego,dając
różnąskutecznośćwcodziennymfunkcjonowaniuorazróżnąjakośćżycia.Innymi
słowy,możnapowiedzieć,żejakośćżycianiepełnosprawnegozależynietylkood
stopniairodzajudysfunkcji,lecztakżeodumiejętnościnawiązywaniainterakcji
zgodnychzoczekiwaniamispołecznymi,anatobezwątpieniamawpływpojawienie
siętrajektoriirozumianejjakoNbezładneprocesyspołeczneiprocesycierpienia”8.
Socjologiawyjątkowomałouwagipoświęcaproblematycecierpieniaichaosu
wrzeczywistościspołecznej.Głównynurtsocjologii,któryposługujesięwystan-
daryzowanymidanymiilościowymi,zupełniepomijateaspektyrzeczywistości
6
B.Glaser,A.Strauss,Odkrywanieteoriiugruntowanej,tłum.M.Gorzko,ZakładWydawniczy
NOMOS,Kraków2009;K.Charmaz,Teoriaugruntowana.Praktycznyprzewodnikpoanaliziejako-
ściowej,tłum.B.Komorowska,WydawnictwoNaukowePWN,Warszawa2009.
7
G.Riemann,F
.Schütze,Trajektoriajakopodstawowakoncepcjateoretycznawanalizachcier-
pieniaibezładnychprocesówspołecznych,[w:]K.Kazimierska(red.),Metodabiograficznawsocjo-
logii.Antologiatekstów,ZakładWydawniczyNOMOS,Kraków2012,s.394.
8
Ibidem,s.393.
