Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Miasto–odprzestrzenidokoncepcjiprzestrzeniizpowrotem
11
legająmiędzyinnyminaichnietylkosłownym/tekstowyminietylkospołecznym/mię-
dzyludzkimcharakterze.Konceptualizacjetychproblemówzderzająsięzograniczeniami
technicznymi,ekonomicznymi,klimatycznymiitd.,zktórychkażdeodciskaswojepiętno
naprzestrzeni.Świadomośćtychograniczeń–aczasamiiszans,jakichnaturadostarcza
wdanymmiejscu–niejesttakpowszechnajakświadomośćbolączekiniedostatkówfinal-
nychrozwiązań,oferowanychmieszkańcommiastwróżnychdziedzinachichżycia.Łatwo
tosprawdzićnaprzykładzieNowejHuty,wokółktórejnarosłowielemitów,podczasgdy
danegospodarcze,logistyczneiichokolicznościzczasówpowstaniamiastaijegopierw-
szychdekadokazująsiędużobardziejzłożoneniżmity:czasamipotwierdzająuchwyconą
wmicieintuicję,aczasamistojąztąintuicjąwsprzeczności,niekiedyteżgodząsprzeczno-
ści[np.ideologięikalkulowanewedługówczesnychkryteriówracjeekonomiczne]wspo-
sóbdlamitutrudnydoprzyjęciawłaśniezracjijednostronnościtegoostatniego8.
Trudnościipułapkigrożącehumanistomzajmującymsięmiastemsątegosamegoro-
dzajujakpułapkigrożącearchitektomzajmującymsięhumanistykąihumanistycznymi
aspektamiwłasnejdziałalności,amatorskabowiemwiedzaspozawłasnejdyscyplinymoże
prowadzićdoniedocenianialubdeformowaniawnioskówpłynącychzzewnątrz.
Reprezentujętujednązestron[architektów],życzliwiepoznającąstanowiskodrugiej,
uczestniczącwewspólnejdyskusji.Ztejpozycjimogętylkorekomendowaćjakopożytecz-
nedladyskursuhumanistycznegozwiązanegozmiastemuznaniekonsekwencjipłynących
zistnieniadookreślonych,przestrzennychramwobecinteresującychnaszjawiskidodat-
kowychokoliczności,któreteramydonichwnoszą[cobyćmożesprowokujeniektórych
doposzerzeniaspektrumwłasnychbadań].Łatwiejjestprzecieżzrealizowaćpostulatprze-
kładalnościdyskursówiichaplikacjiwkonkretnymmiejscu,gdywrysujesięomawiane
zjawiskanamapie,którautrwalinietylkoinformacjęomiejscuichwystępowania,aleteż
uzmysłowi,wjakichrelacjachmogąonepozostawaćwzględeminnychzjawisk,rozgrywa-
jącychsięnatymsamymterenie9.
Wracamwięcdojęzykaopisuidodeformacji,któraniesiejegonieuważnestosowanie.
Niechodzimituohermetyczną,architektonicznąterminologię,leczozaniechanietrudu
wyobrażeniasobiewprzestrzenizjawisk,októrychmowa,aktóreprzecieżrozgrywają
sięwprzestrzeniiwzględemktórychjęzyk–czytonaukowy,czypopularny–powinien
zachowywaćsięprzynajmniejniesprzecznie.Papier,jakwiadomo,wszystkozniesie,prze-
strzeń–niewszystko.
Widaćtowbezkarnympodawaniubłędnychinieprecyzyjnychinformacji.Naprzy-
kładwprasowejnotatceonowymcentrumkongresowym,planowanymwKrakowie[od
2007roku,proj.KrzysztofIngarden,JETAtelieriArataIsozaki],możnaprzeczytać,że:
„przypominająceserceobiektu”główneaudytorium„makształtpodkowyzbalkonamina
8Zapisywypowiedziprojektantówidecydentów[inżynierów]natematokolicznościpodejmowaniadecyzji
olokalizacji,skaliiprofiluprodukcjiwkombinacieorazofunkcjonalnychparametrachmiastaNowaHuta,por.:
NarodzinyNowejHuty,J.M.Małecki[red.],Materiałysesjinaukowejodbytej23kwietnia1998roku,Towarzystwo
MiłośnikówHistoriiiZabytkówKrakowa,Kraków1999.
9Por.warsztatyMindmappingNowaHuta[http://www.nowahutamanual.de/mindmapping/],zorganizowane
przezzespółprojektuPrzestrzeńpublicznajakomediumkomunikacji[B.Bajor,W.Bajor,S.Dousa,Ł.Stanek,
J.Wąsacz]realizowanegood2000r.wPracowniRzeźbynaWydzialeArchitekturyPolitechnikiKrakowskiej
[http://www.pk.edu.pl/rzezba/]igrupęartystyczno-architektoniczną„Modulorbeat”zMünster[http://www.modu-
lorbeat.de];por.P
.Winskowski,Ponowoczesnestrategiewpoprzemysłowymmieście,[w:]KrakówiNorymberga
wcywilizacjieuropejskiej,J.Purchla[red.],MiędzynarodoweCentrumKultury,Kraków2005,s.229–255.
