Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
PiotrWinskowski
nadmiernejjegopodatnościnakryzysyiłatwośćeskalacjitychostatnich,gdymechanizmy
samoregulująceizapobiegawczezałamująsięwłaśniewczasiekryzysu5.
Dzisiejszetrudnościwpodejmowaniudecyzjiwkwestiiwymagającegojakościowo,
intelektualnieiideowoinwestowaniawarchitekturę,stająsiękulturowymodpowiednikiem
gospodarczychtrudnościopisanychprzezLesteraThurowa,wedługktóregowspółczesny
kapitałniejestwstaniezdobyćsięnajedyneinwestycje,któreskutecznieprzygotowują
dzisiejszy,zmieniającysięświatnaprzyszłeprzemiany,czylinainwestycjewinfrastrukturę
iedukację6.Inwestycjete,nieprzynoszącezyskówwokresie4–5lat,niewydająsięatrak-
cyjnezpunktuwidzeniadoraźnychzysków.Zdrugiejstronyświatjużdzisiajniemożesię
obejśćbezkorzystaniazowocówtakichinwestycjipoczynionychwielelattemu.Jedno-
cześnieświatowemechanizmyekonomiczne,którychdziałaniewspołeczeństwachzachod-
nichprowadzidozmniejszaniaoszczędnościiwzrostuzadłużenianarzeczcorazwiększej,
bieżącejkonsumpcji,dodatkowotakieinwestycjeograniczają.
Podobniejakchwiejnośćrynkudestabilizującąrolęodgrywawzrastającaspołeczna
bądźpolitycznarolamniejszości,które–mimoiżnieliczne–zdecydowanieokreślająswo-
jąpostawęwzględemwszystkiegonapodstawiejednegokryteriumichinteresującego7.Tak
teżradykalizacjapoglądówmniejszości,definiującychswojątożsamośćnapodstawiejed-
nejprzesłanki,możedoprowadzićdozaognianiakonfliktównatlekulturowymi[coszcze-
gólnieistotnedlamiast]dookreślaniawszystkichkompromisowychrozwiązańnajgorszym
[wmniemaniupotępiających]epitetemkosmopolitycznejlubaksjologicznejindyferencji.
Jedynymkryteriumbyłabytuzgodnośćtychdziełzprostymi,leczfałszywymiodpowie-
dziaminawszelkiepytania,którymidysponująowemniejszości.Stanowitowielkieza-
grożeniedlaarchitektury–dyscypliny,wktórejdziełapowstająwzględniedługo,jeszcze
dłużejtrwająiktórychpowierzchownaanaliza,niedostarczającjednoznacznejodpowiedzi
codoichorientacjiideowej,stwarzaokazjędouproszczonychuogólnień,naktóreprócz
autorów,krytykówświadomychsprawy,atakże(znaturyrzeczynielicznych)przygotowa-
nychodbiorców–niemaktoreagować.
Powyższeuwagi,dotyczącekwestiiprawnych,gospodarczychipolitycznych,skłaniajądo
ostrożnościwpisaniuomieście,którestanowizarównoarenęsporów,jakipolewspółpracy
wtychdziedzinach,apotemprzezdługielatanosinasobiebliznyposporachlubkorzysta
zowocówwspólnychiprzemyślanychdziałań.Trudności,jakiemiastostwarzahumani-
stomwkonceptualizowaniuproblemówprzeznichzauważanychiwyodrębnianych,po-
5
Nadługoprzedkryzysemfinansowymz2008r.LesterC.Thurowzanalizowałtemechanizmy,por.L.C.Thu-
row,Przyszłośćkapitalizmu.Jakdzisiejszesiłyekonomicznekształtująświatjutra,tłum.L.Czyżewski,Wyd.
Dolnośląskie,Wrocław1999.
6UjęcieThurowanaświetlamechanizmydalekowzrocznejopowiedzialnościpodejmowanejprzezmenedże-
rówzarównodużychkorporacji,jakimałychfirm,gdynależąonedojednejrodziny,kiedyodpowiedzialnośćtę
narzucazbowiązaniewzględemznanychsobieibliskichosób.Wykazujeteżkonsekwencjebrakutakiejperspekty-
wyuzarządówodpowiedzialnychprzedradaminadzorczymiiradodpowiedzialnychprzedzgromadzeniemakcjo-
nariuszy[oczekującychprzedewszystkimdywidendy]orazupolityków,podejmującychdecyzjewperspektywie
własnychszansnareelekcję.Wskazujenapotrzebęi–nietylkospołeczne,alerównieżgospodarcze–korzyści
zfunkcjonowaniatakichdalekosiężnychkryteriówimechanizmówpodejmowaniadecyzji.Por.tamże,s.394–401.
7Tamże,s.305–316,403.
