Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
Rozdział1.Ogólneregulacjedotyczącezobowiązańumownych
Każdaumowawymaga,abyjejstronymiałyświadomośćjejistnienia,wymagazgod-
nościzewnętrznegozachowaniazprzekonaniemoistnieniuuprawnieńkażdejznich,
azatemzachowaniemuzewnętrznionymijasnowyrażonym.Pasywnapostawapowoda
wpostacinieegzekwowaniajegouprawnieńbezwyraźnegozwolnieniahandlujących
zopłatniemożebyćtraktowanajakonawiązanieperfactaconcludentiaumowyużycze-
nia(wyrokSAwWarszawiez22.06.2005r.,IACa727/04,LEXnr1642317).
Problematycznajestocenamilczenia,którecodozasadyniestanowioświadczeniawoli.
Milczeniemożebyćtraktowanejakodorozumianyprzejawwoli,jeślizcałokształtuoko-
licznościwynika,żetakiemuzachowaniupodmiotupowinnybyćprzypisaneokreślone
skutkiprawne(wyrokSNz16.01.1970r.,IIIPRN96/69,OSNCP1970/9,poz.161).
DoniosłeipraktyczneznaczeniematakżewyrokSAwKrakowiez8.12.1999r.,IACa
661/99,LEXnr142148,wktórymrozważanom.in.problemzawarciaumowybezuprzed-
niegozapoznaniasięprzezkontrahenta(pomimoistnieniatakiejobiektywnejmożliwo-
ści)ztreściądokumentuumowy.Zgodniezpowołanymorzeczeniemten,ktopodpisuje
dokumentumowybezuprzedniegozapoznaniasięzjegotreścią,składaoświadczenie
woliodpowiadającetreścidokumentu.Dotyczytozarównosytuacji,wktórejskładający
podpisniemażadnegowyobrażeniaotreścidokumentu,jakisytuacji,wktórejjegowy-
obrażenieotreścidokumentujestniezgodnezjegorzeczywistątreścią.Wuzasadnieniu
wskazanegoorzeczeniazostałyszerokoomówioneprzyczynyzaprezentowanegostanowi-
ska-wskazanom.in.,żeprzemawiazanimpotrzebaochronyzaufaniaadresataoświadcze-
niaorazbrakuzasadnieniaprzyznawaniaochronyuczestnikowiobrotuprawnego,który
samniezachowałnależytejstarannościiwtakiejsytuacjiniemożeskuteczniepowoływać
sięnabrakwoliwywołaniaswoimdziałaniemskutkówprawnych.
Oświadczeniewolicodozasadystanowipodstawowyikonstytutywnyelementczynno
-
ściprawnej.Zpraktycznegopunktuwidzenia,analizujączłożoneprzezstronyumowy
oświadczeniawoli,należytakżepamiętaćotreściart.56k.c.,zgodniezktórymczyn-
nośćprawnawywołujenietylkoskutkiwniejwyrażone,lecztakżete,którewynikają
zustawy,zzasadwspółżyciaspołecznegoizustalonychzwyczajów.Powołanyprzepis
wprowadzawprawdziepodstawowązasadęstosunkówumownych-zasadęautonomii
wolistron,jednakże,naconależyzwrócićuwagę,wpewnychokolicznościachzasadata
możebyćograniczonaprzezustawę,zasadywspółżyciaspołecznegoorazustalone
zwyczaje.Ponadtograniceautonomiistronstosunkuprawnegowskazujątakżenormy
przepisówart.58i3531k.c.
Kontrahencimusząmiećświadomość,żewraziesporuliczyćsiębędąnietylko
dosłownezapisykontraktu.Sądbędziebadałprzedewszystkimichzgodnyzamiar
orazcelumowy.Zobowiązujegodotegoart.65k.c.Natomiastumowa-zgodnie
zart.56k.c.-wywieranietylkoskutkiwniejwyrażone,aletakżewynikającezusta-
wy,zasadwspółżyciaspołecznegoiustalonychzwyczajów(wyrokSNz15.12.2006r.,
IIICSK349/06,LEXnr447244).