Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
kowychhipotez–towszystkowciągumniejwięcejtrzechsekund.Następniedał
zawygraną,wykrzykując,,Oczymtymówisz,docholery?’’(Bransford1979:
197;tłumaczenieK.H.)
Zacytowanaanegdotaświetnieilustrujekilkabardzoważnych
prawdnatematkomunikacjijęzykowej–naprzykładopisanąponiżej
zasadęwspółdziałaniaimaksymyH.P.Grice,a,aleprzedewszystkim
fakt,żeznaczeniewypowiedziniejestzawartewsamejwypowiedzi
–odbiorcamusijedopierozrekonstruować.Historiatapokazujeupor-
czywedążeniedoodnalezieniasensu,októrymbędziemowawielo-
krotniewtejksiążce,frustracjęodbiorcy,któryniezdołałdotakiego
satysfakcjonującegogosensudotrzeć,alerównieżzadowalaniesię
płytkimpoziomemzrozumieniatekstu:osobombadanymwystar-
czato,żesąwstaniewyobrazićsobiesytuację,wktórejktośmógłby
powiedzieć,,Billhasaredcar,,.Niespodziewająsię,żezrozumieją
tentekstgłębiej,czymożeraczejistotniej(kimjestBill?jakajest
markasamochodu?dlaczegojestczerwony?aprzedewszystkimdla-
czegosąotyminformowani?),bowgruncierzeczynieuczestniczą
wprawdziwejkomunikacjijęzykowej,tylkoweksperymenciepsycho-
lingwistycznym.
Bransfordwrazzewspółpracownikamiskonstruowałteżdłuższy
tekst,którytrudnodopasowaćdojakichśkonkretnychscenczyscena-
riuszy,aktórybyłwykorzystywanyprzezniegodobadaniazrozumienia
izapamiętywaniatekstów.
Poangielskubrzmiałonnastępująco:
Theprocedureisactuallyquitesimple.Firstyouarrangeitemsintodifferent
groups.Ofcourseonepilemaybesufficientdependingonhowmuchthereisto
do.Ifyouhavetogosomewhereelseduetolackoffacilitiesthatisthenext
step;otherwise,youareprettywellset.Itisimportantnottooverdothings.
Thatis,itisbettertodotoofewthingsatoncethantoomany.Intheshortrun
thismaynotseemimportantbutcomplicationscaneasilyarise.Amistakecan
beexpensiveaswell.Atfirst,thewholeprocedurewillseemcomplicated.Soon,
however,itwillbecomejustanotherfacetoflife.Itisdifficulttoforeseeany
endtothenecessityforthistaskintheimmediatefuture,butthen,onenever
cantell.Aftertheprocedureiscompletedonearrangesthematerialsintodif-
ferentgroupsagain.Thentheywillbeusedoncemoreandthewholecyclewill
thenhavetoberepeated.However,thatispartoflife.
19
