Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Art.42
DziałII.Sąd
10.Oświadczenie,októrymmowawart.42§2k.p.k.,czyżądaniesędziegozart.42§1k.p.k.mogą
byćzłożonejedynieprzezsędziegowyznaczonegodorozpoznaniasprawy.Nieoznaczatozakazu
sporządzeniatakiegożądaniaprzezsędziegoniewyznaczonegodorozpoznaniasprawy,jeżeli
dowiedziałsięowpływiesprawy,wzwiązkuzktórą,wjegoocenie,istniejeokolicznośćtego
rodzaju,żemogłabywywołaćuzasadnionąwątpliwośćcodojegobezstronności164.
11.Wsytuacjigdykonsekwencjązaistnieniaokreślonychzachowańjestniepowstrzymaniesięprzez
sędziegoodmerytorycznegorozpoznaniadanejsprawymimomożliwościuświadomieniasobie
sytuacjistworzeniauzasadnionychwątpliwościcodobezstronności,istotąprzewinieniasędziego
jestjużniezłożeniewnioskuowyłączeniegoodrozpoznaniasprawy,awkonsekwencjiwzięcie
udziałuwrozpoznaniusprawy;takisędziatylkoprzezzłożeniewnioskuwtrybieart.42§1wzw.
zart.41§1k.p.k.możewprocesiekarnymspełnićnakazprzewidzianyw§10ZbioruZasad
EtykiZawodowejSędziówiAsesorówSądowych165.Inaczejrzeczsięprzedstawia,jeślichodziote
czynności,któreniestanowiąorzekania,awięcniestanowiączynnościrozpoznaniamerytorycz-
negodanejsprawy.Takimiczynnościamisąniewątpliwiezarządzeniaowyznaczeniuterminu
rozprawyczyteżzarządzeniaprzygotowującetakąrozprawę,awśródtychostatnichmieszcząsię
równieżzarządzeniaowyznaczeniunaobrońcęzurzęduokreślonegoadwokata.Wprzypadku
wydawaniatakichzarządzeńpowstrzymaniesięodichwydawaniamożeprzybraćformęmniej
sformalizowaną,azatemniemusiłączyćsięzezłożeniemwnioskunapodstawieart.42§1wzw.
zart.41§1k.p.k.166
12.W§3unormowanotrybprocedowaniawwypadkuzłożeniaprzezstronęwnioskuowyłącze-
niesędziego(art.41§1k.p.k.).Przepistenprzewidujemożliwośćzłożeniaprzezsędziegodo
aktstosownegopisemnegooświadczenia.Użytewkomentowanymprzepisiesformułowanie
nstosowneoświadczenie”wskazuje,żechodziwnimoustosunkowaniesięprzezsędziegodo
określonejwewnioskustronyokolicznościuzasadniającejwątpliwościcodojegobezstronności
(art.41§1k.p.k.).Złożenietakiegooświadczeniajestuprawnieniem,anieobowiązkiemsędzie-
go.Sędzianiemusipowstrzymywaćsięodudziałuwsprawieodmomentuzłożeniawniosku
ojegowyłączenie,możedalejuczestniczyćwrozpoznaniusprawy,ztymjednak,żewwypadku
późniejszegowyłączeniaodudziałuwsprawieczynnościprzeprowadzonezjegoudziałemsą
bezskuteczne.Dotyczytozarównoczynnościocharakterzeimperatywnym(wydawanieorze-
czeń),jakizwiązanychzprowadzeniemsprawy(np.czynnościdowodowych).Wobecbezsku-
tecznościzmocyprawakoniecznebędziepowtórzenietychczynnościprzeznowyskładsądu.
13.Niezłożenieprzezsędziegooświadczeniaowyłączeniu,gdyzachodziłajednazokolicznościwy-
mienionychwart.40k.p.k.,powoduje,żerozstrzygnięcie,wktóregowydaniuuczestniczyłten
sędzia,jestdotknięteuchybieniemstanowiącymbezwzględnąprzyczynęodwoławczązart.439
§1pkt1k.p.k.
14.Wwypadkudokonywaniaczynnościprzezsądwpostępowaniuprzygotowawczymwkwestiiwy-
łączeniasędziegoodudziałuwczynnościorzekasąd,któryjestwłaściwyfunkcjonalnie,awięc
sądpowołanydorozpoznaniasprawywpierwszejinstancji(art.329§1k.p.k.).
15.Warunkiemprzekazaniawnioskusądowiwyższegorzędujestniemożnośćutworzeniaskładu
sąduorzekającegowkwestiiwyłączeniazpowoduniewystarczającejliczbysędziów,gdynie
mogązasiadaćwnimsędziowie,którychdotyczywniosekowyłączenie(art.42§4k.p.k.).Jeżeli
więcwniosekobrońcyoskarżonegozawierażądaniewyłączeniasędziówzjednegowydziałusądu
okręgowego,tooczywistejest,żetensądjestnadalwładnygorozpoznać,znaczącobowiemwięk-
164
PostanowienieSNz16.03.2010r.,WO4/10,OSNwSK2010/1,poz.567.
165
Uchwałanr25/2017KrajowejRadySądownictwaz13.01.2017r.wsprawieogłoszeniaujednolicoegotekstu
ZbioruZasadEtykiZawodowejSędziówiAsesorówSądowych.
166
Por.wyrokSNz30.06.2011r.,SNO27/11,LEXnr1288839.
140
HannaPaluszkiewicz
