Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
AleksandraBudniak-Rogala
10.2.2.UMOWAPROROGACYJNAAWARTOŚĆPRZEDMIOTUSPORU
Worzecznictwieidoktrynieprzyjmujesięcodozasadyzgodnie,żejeżelistrony
umówiąsięnapiśmieopoddaniesporusądowirejonowemuwłaściwemuwedługsie-
dzibypowoda,towprzypadkuzmianywłaściwościrzeczowejzewzględunawartość
przedmiotusporu,spórtenbędzierozstrzygałsądokręgowywłaściwywedługtegosa-
megokryterium,awięcsądokręgowy,wktóregookręgupowódmaswojąsiedzibę.
Skorobowiemzamiaremstronwyrażonymwtreściumowybyłopoddaniesporuin-
nemusądowiniżsądwłaściwościogólnej,tobrakjestlogicznychprzesłanek,abyten
zamiarniweczyćtylkozuwaginafakt,żewtreściumowyniezastrzeżonoexpressis
verbis,wprzypadkugdyzewzględunawartośćprzedmiotusporusprawapodlegać
będziewłaściwościrzeczowejsąduokręgowego,dorozpoznaniasprawywłaściwy-
dzietenwłaśniesąd.Wsytuacjiprzekroczeniawartościprzedmiotusporuwłaściwejdla
sądurejonowego,wsposóbdorozumianynależyzatemprzyjąćodpowiedniowłaściwość
umownąsąduokręgowego103.Wypadamiećjednaknawzględzie,przedmiotoware-
gułaniebędziemiałazastosowaniawsytuacji,gdyztreściprorogatioforibędziewyni-
kaławyłączniewolaumownegookreśleniawłaściwościkonkretnegosądurejonowego104.
11.OKREŚLENIEWŁAŚCIWOŚCIMIEJSCOWEJSĄDU
WTREŚCIWZORCAUMOWY
Dopuszczalnośćzamieszczeniaklauzuliprorogacyjnejwewzorcuumownymbudzi
licznekontrowersjezarównowdoktrynie,jakiworzecznictwie.
Wtymkontekściewartomiećprzedewszystkimnawzględzieregulacjęprzepisu
art.384§1i2k.c.Zgodniezjegotreściąustalonyprzezjednązestronwzorzecumowy,
wszczególnościogólnewarunkiumów,wzórumowyczyregulamin,wiążedrugąstronę,
jeżelizostałjejdoręczonyprzedzawarciemumowy.Wsytuacjigdyposługiwaniesię
wzorcemumowyjestzwyczajowoprzyjętewstosunkachdanegorodzaju,towiążeon
takżewwypadku,gdydrugastronamogłasięzłatwościądowiedziećojegotreści.Nie
dotyczytojednakumówdokonywanychzudziałemkonsumentów,zwyjątkiemumów
powszechniezawieranychwdrobnych,bieżącychsprawachżyciacodziennego.Wnawią-
zaniudoprzytoczonejregulacjiwdoktrynieiorzecznictwieproblematycznapozostaje
kwestiaskutecznościokreśleniawłaściwościsąduwtreściwzorcówumownychsporzą-
dzonychprzezjednązestroniniezaakceptowanychwyraźnieprzezdrugąstronę.Sąd
Najwyższyzaprezentowałdwarozbieżnestanowiskawprzedmiotowymzakresie105.Za-
patrywanie,zgodniezktórympostanowieniezawartewewzorcuumownymnależyuznać
103Zob.postanowienieSNz9.06.1981r.,IICZ77/81,Legalisnr22659.Por.takżem.in.
M.Pecyna,Prorogacja…,s.866;P.Osowy,Umowa…,s.449;R.Kulski,Umowy…,s.222;E.Ste-
fańska,w:Kodeks…,kom.doart.46k.p.c.,nb5;T.Żyznowski,w:Kodeks…,kom.doart.46k.p.c.,
nb5;E.Rudkowska-Ząbczyk,w:Kodeks…,kom.doart.46k.p.c.,nb7.
104Zob.P.Osowy,Umowa…,s.449;R.Kulski,Umowy…,s.222;J.Gudowski,w:Kodeks…,
kom.doart.46k.p.c.,nb11;R.Flejszar,w:Kodeks…,kom.doart.46k.p.c.,nb12.
105Por.postanowienieSNz17.12.1971r.,ICZ166/71,Legalisnr15894ipostanowienieSN
z13.06.1975r.,IICZ91/75,Legalisnr18828.
128